اگر قصد دارید بدانید ارز دیجیتال چیست و به‌طورکامل دنیای این ارزهای عصر جدید را موشکافی کنید، نگران نباشید! در این مطلب دقیق به همین موضوع پرداخت شده است. ما در این مقاله به اصلی‌ترین سوالات حوزه کریپتوکارنسی خواهیم پرداخت، سوالاتی از جمله: مهم‌ترین اصطلاحات در حوزه ارز دیجیتال چیست؟ ارز دیجیتال چه تفاوتی با پول‌های معمولی دارد؟ استخراج ارزهای دیجیتال چگونه اتفاق می‌افتد؟ مزایا و معایب آنها چیست؟ و بسیاری سوالات کلیدی دیگر که ذهن همه افراد را به خود درگیر می‌کند، پس تا انتهای این مطلب با پارسیان بورس همراه باشید!
ارز دیجیتال چیست؟
کریپتوکارنسی که با عنوان ارز دیجیتال در بازارهای مالی شناخته می‌شود، وسیله‌ای است که برای مبادله آسان‌تر طراحی‌شده است. درواقع ارز دیجیتال شکلی از دارایی دیجیتال مبتنی بر شبکه است که در بین تعداد زیادی از رایانه‌ها توزیع شده است. بسیاری از ارزهای دیجیتال بر اساس فناوری بلاک چین ساخته‌شده‌اند که توسط یک دفتر کل اجرا می‌شود.
ارزهای دیجیتال از ارزهای فیات مانند دلار ایالات‌متحده یا پوند انگلیس متمایز میشوند زیرا هیچ مرجع مرکزی آنها را صادر نمی‌کند که همین امر، به‌طور بالقوه آنها را در برابر دخالت یا دست‌کاری دولت غیرقابل نفوذ می‌کند. از مزایای ارزهای دیجیتال می‌توان به انتقال پول ارزان‌تر و سریعتر و سیستم‌های غیرمتمرکز و همچنین از معایب آن، می‌توان به نوسان قیمت، مصرف بالای انرژی برای فعالیت‌های ماینینگ اشاره کرد.
ارز دیجیتال یا ارز رمزنگاری‌شده، دارایی الکترونیکی محسوب می‌شود که فقط به‌صورت دیجیتال وجود دارند و تنها به همین شکل نیز نگهداری و منتقل میشوند.
در ارزهای دیجیتال از رمزنگاری برای انتقال در اینترنت استفاده می‌کنند که غیرقابل‌پیگیری و همین‌طور هک نشدنی هستند. آکادمی پارسیان بورس در دوره آموزش ارزهای دیجیتال در مشهد به صورت صفر تا صد به تمامی این مباحث پرداخته است.
قابل‌ذکر است که در سایت‌های فارسی برای اشاره به ارزهای دیجیتال از عناوین زیر نیز استفاده می‌کنند:
- رمز ارز
- ارز رمزی
- کریپتوکارنسی
- ارز رمزنگاری شده
- ارز رمز پایه
- ارز مجازی
اگر بخواهیم ساختار ارز دیجیتال را در ذهن با ساختار کنونی پول و سیستم بانکی شبیه‌سازی کنیم، موارد زیر به ما کمک می‌کنند:
- کیف پول ارز دیجیتال درواقع یک نرم‌افزار قابل‌نصب بر روی موبایل یا کامپیوتر شخصی شما است که همان حساب بانکی شما به شمار می‌رود. (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کیف پول ارز دیجیتال، پیشنهاد می‌کنیم مقاله جامع کیف پول ارز دیجیتال را هم بخوانید.
- آدرس ارز، شماره‌حساب یا شماره کارتتان است که آن را از کیف پول خود دریافت می‌کنید.
- بلاکچین یک دیتابیس یا پایگاه داده‌ی بزرگ است که تراکنش‌ها در آن نگهداری و مدیریت میشوند.
نقل‌وانتقال ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول‌های ذکرشده از طریق وسیله‌ی الکترونیکی مدنظر شما صورت می‌پذیرد. البته گاهی این کیف پول‌ها به شکل فلش مموری ساخته‌شده و در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
تاریخچه ارز دیجیتال
در این قسمت، نگاهی به تاریخچه ارزهای دیجیتال و چگونگی تکامل آنها خواهیم داشت:
رمز ارز برای اولین بار در دهه 1980 یا به عبارت دقیق‌تر در سال 1989 پا به عرصه گذاشت. تقریبا در اوایل دهه 1990 بود که پروتکل‌های رمزنگاری و همچنین نرم‌افزارهای مرتبط شروع به توسعه کردند که درنهایت امکان ایجاد یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز فراهم شد.
در سال 2008، ساتوشی ناکاموتو مقاله‌ای منتشر کرد و سیستمی را برای ایجاد یک ارز دیجیتال که نیازی به اعتماد به هیچ شخص ثالثی ندارد، ترسیم کرد. مقاله ساتوشی ناکاموتو عملاً انقلابی درزمینهٔ ارزهای دیجیتال بود.، از زمان راه‌اندازی آن در سال 2009، طی چند سال گذشته، محبوبیت آن افزایش‌یافته و افراد بیشتری روی آنها سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
همان‌طور که می‌دانید بیت‌کوین یک ارز دیجیتال و یک سیستم پرداخت جهانی است. این ارز دیجیتال به‌طور فزاینده‌ای در بین افرادی که نیاز به ارسال پول در سراسر جهان بدون دخالت بانک‌ها یا دولت دارند، محبوب شده است. تا اوایل سال 2010، این تنها ارز دیجیتال موجود در بازار بود. در آن زمان قیمت آن فقط چند سنت بود. طی چند سال بعد، ارزهای دیجیتال جدید وارد بازار شدند و قیمت آنها همراه با بیت‌کوین افزایش و کاهش یافت.
از اواخر سال 2017، ارزهای دیجیتال شروع به رشد بی‌نظیری کردند. در نتیجه، ارزش کل بازار برای همه ارزهای دیجیتال در ژانویه 2018 به 820 میلیارد دلار رسید و در اواخر همان ماه سقوط کرد. علیرغم این سقوط، بازار کریپتو در سراسر جهان شاهد رشد ثابتی بوده است. بدون شک سال 2017 پر از اتفاقات هیجان‌انگیز بود. با افزایش سرسام‌آور ارزش بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، تعداد طرح‌ها و همچنین کلاه‌برداری‌هایی که سرمایه‌گذاران رمز ارز را هدف قرار می‌دهند، نیز افزایش یافت.
تفاوت ارزهای دیجیتال با پول‌های معمولی
در استفاده از ارز دیجیتال علاوه بر نبود واسطه و همتا به همتا بودن معاملات، تراکنش‌ها برگشت‌ناپذیر هستند. در خریدهای آنلاین امکان پیگیری و لغو کردن تراکنش برای مشتری وجود دارد. در صورتی که اگر این انتقال با رمزارزها صورت گرفته باشد، با تائید تراکنش، دیگر امکان برگشت دادن آن وجود ندارد.
می‌دانیم که واحد پول هر کشور (یا همان پول فیات)، مختص همان منطقه‌ی جغرافیایی است. به‌طور مثال شما نمی‌توانید از ریال ایران در کشور سوئد، به‌طور مستقیم خرید کنید. درحالی‌که رمز ارزها محدودیت جغرافیایی ندارند و کاربردشان در تمام دنیا یکی است.
همچنین رمزارزها را نمی‌توان به صورت تقلبی چاپ و جعل کرد. درحالی‌که جعل پول مرسوم کشورها همیشه جزء دغدغه‌های دولت‌ها و مردم بوده است.
هر شکل مؤثری از پول به‌عنوان وسیله‌ای برای مبادله، ذخیره ارزش و واحد حساب عمل می‌کند؛ پول فیات و ارز دیجیتال هردو این ابزارها را ارائه می‌دهند، اما از چند جهت کلیدی متفاوت هستند. پول فیات یک ارز قانونی است که ارزش آن به یک ارز دولتی مانند دلار آمریکا مرتبط است، درحالی‌که ارز دیجیتال یک دارایی دیجیتال است که ارزش خود را از بلاک چین اصلی خود به دست می‌آورد. صدور و مدیریت ارزهای فیات توسط بانک‌های مرکزی انجام می‌شود، درحالی‌که پروتکل‌های بلاک چین، کدهای دیکته شده در ارزهای دیجیتال هستند. توزیع فیات به واسطه‌ها نیاز دارد، درحالی‌که ارز دیجیتال به شبکه‌های غیرمتمرکز متکی است. به برخی دیگر از این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
دولت‌ها ارزهای فیات صادر می‌کنند که متقابلاً توسط بانک تنظیم می‌شود. ارز به‌عنوان وسیله‌ای برای مبادله در نظر گرفته می‌شود که اغلب وسیله رسمی نهایی کردن معاملات است. دولت‌ها عرضه ارز کاغذی را کنترل می‌کنند و هرازگاهی سیاست‌هایی را صادر می‌کنند که بر ارزش آنها تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، رمز ارزها صرفاً دارایی‌های دیجیتالی هستند که به عنوان ابزار مبادله‌ای عمل می‌کنند که دولت‌ها هیچ کنترلی روی آنها ندارند.
داشتن حس فیزیکی از ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر نیست، زیرا که به صورت آنلاین عرضه میشوند و کوین های مجازی هستند. از سوی دیگر، ارز فیات جنبه فیزیکی دارد، زیرا به صورت سکه و اسکناس وجود خواهد داشت، بنابراین، می‌توان احساس فیزیکی داشت.
رمز ارزها به شکل دیجیتالی وجود دارند، زیرا توسط رایانه‌ها ایجاد میشوند و به عنوان کدهای خصوصی عمل می‌کنند؛ بنابراین ابزار مبادله کاملا دیجیتالی است. در مقابل، پول کاغذی می‌تواند به دو شکل دیجیتالی و فیزیکی وجود داشته باشد. خدمات پرداخت الکترونیکی به مردم این امکان را می‌دهد که ارز را به صورت دیجیتالی مبادله کنند. علاوه بر این، افراد می‌توانند با یکدیگر معامله کنند و به صورت فیزیکی پول مبادله کنند.
پول کاغذی دارای عرضه بی نهایت بوده و هیچ سقفی برای تولید پول ندارند. اکثر ارزهای رمزنگاری‌شده در صورت عرضه دارای سقف هستند، به این معنی که مجموعه‌ای از کوین ها وجود دارد که عرضه می‌شود. به عنوان مثال، تعداد سکه‌های بیت‌کوینی که تابه‌حال عرضه شده‌اند به 21 میلیون محدودشده است. با ارز فیات، تشخیص تعداد پول در گردش در هر زمان غیرممکن است، اما با ارزهای دیجیتال، این امکان وجود دارد.
جنبه مجازی ارزهای دیجیتال به این معنی است که آنها فقط به صورت آنلاین وجود خواهند داشت و بنابراین در کیف پول های دیجیتالی که معمولاً به عنوان کیف پول های رمزنگاری نام‌برده میشوند ذخیره میشوند. درحالی‌که اکثر کیف پول‌های دیجیتال ادعا می‌کنند که فضای ذخیره‌سازی ایمن را فراهم می‌کنند، انواع مختلفی از آنها هک میشوند و در نتیجه افراد مقدار قابل توجهی از دارایی‌های خود را از دست می‌دهند.
انواع ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال به دودسته‌ی کلی تقسیم میشوند:
- ارز دیجیتال کنترل‌شده که توسط دولت‌ها و سازمان‌ها صادر و کنترل میشوند. ارزهای کنترل‌شده متمرکز هستند. به این معنی که کامپیوترها و افراد خاصی قوانین معامله‌های درون شبکه را تعیین می‌کنند.
- ارز دیجیتال کنترل نشده یا همان ارز رمزنگاری‌شده، غیرمتمرکز هستند و قوانین آن به‌وسیله‌ی اکثریت اجتماع استفاده‌کنندگان از شبکه تعیین می‌رود و در انحصار دولت یا افراد خاصی نیست. شبکه‌ای به وسعت کاربران که از یک بلاکچین و دفتر غیرمتمرکز استفاده می‌کنند و یک قدرت متمرکز فعالیت‌های شبکه را بررسی و کنترل نمی‌کند.
کریپتوکارنسی‌ها، خود در دودسته‌ی “توکن” و “کوین” جای می‌گیرند. “توکن”ها بلاکچین اختصاصی ندارند و بر مبنای بلاکچین دیگری (مثل اتریوم) به وجود می‌آیند. “کوین”ها دارای بلاکچین اختصاصی هستند.
درصورتی که قصد دارید با بلاکچین بیشتر آشنا شوید، مقاله جامع بلاک چین چیست را مطالعه بفرمایید.
با وجود این، بعضی، این مفاهیم را به‌جای ارزهای مختلف استفاده می‌کنند. به هر صورت منظور از “کوین” و “توکن” ارز دیجیتال است و هر کریپتوکارنسی، کوین یا توکن، در واقع فقط یک رشته کد است که روی بلاکچین تعریف می‌شود.
پیشنهاد مقاله: آشنایی کامل با انواع ارز دیجیتال
نحوه‌ی کارکرد ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند و این امتیاز، به کاربران، امکان پرداخت امن و پس‌انداز پول را بدون نیاز به ثبت‌نام یا واسطه شدن بانک‌ها، و سازمان‌های دیگر می‌دهد. اکثر واحدهای اصلی ارز دیجیتال (جز توکن‌ها) به‌وسیله‌ی فرآیندی به نام ماین، یا استخراج تولید میشوند.
مدت طولانی است که دلار آمریکا حرف اول را در معاملات جهانی می‌زند. بعضی کارشناسان اقتصادی معتقدند ارزهای دیجیتال و فنّاوری بلاکچین به این پادشاهی خاتمه خواهند داد.
با دستیابی به این سیستم غیرمتمرکز و حق انتخاب برای استفاده از سایر ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاران امکان انتخاب گزینه‌های دیگری جز دلار را برای معاملات خود یافته‌اند. از سوی دیگر محفوظ ماندن ثروت آنها با کوین‌ها به‌مراتب قابل اعتماد تراز دلار است. این امتیازات سبب شده دولت‌ها نیز به ارزهای دیجیتال علاقه نشان دهند.
در کشورما بازدهی بالای ارزهای دیجیتال در بلندمدت و حتی کوتاه‌مدت مورد توجه قرار گرفته‌است. این امر مورد توجه سرمایه‌گذاران ایرانی قرارگرفته تا با استفاده از ارزهای دیجیتال، علاوه بر کسب سود، از ثروت خود در برابر تورم محافظت کنند.
ارزهای دیجیتال چگونه تولید و استخراج می‌شود؟
کریپتوکارنسی از رمزنگاری برای امنیت و تأیید استفاده می‌کند، به این معنی که عرضه آن به تعداد کل سکه هایی که استخراج‌شده‌اند محدود می‌شود. فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال شامل حل مسائل پیچیده ریاضی برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید در بلاک چین است.
برای استخراج بیت کوین، ماینرها باید از نرم افزار خاصی به نام ماینر استفاده کنند که از رایانه برای حل این معادلات در سریع ترین زمان ممکن استفاده می‌کند. این فرآیند در حین ادامه، کوین های بیشتری ایجاد می‌کند، زیرا بیت کوین های کمتری نسبت به زمانی که ماینر شروع به کارکرد، در گردش است.
اصطلاحات رایج ارزهای دیجیتال
در دنیای سرمایه‌گذاری بر روی ارز دیجیتال چندین اصطلاح وجود دارد که دانستن آنها برای سرمایه‌گذاری درست ضروری است. در این قسمت برخی از این اصطلاحات را گردآوری کردیم.
استخراج (ماینینگ) ارز دیجیتال
استخراج رمزنگاری فرآیند تأیید تراکنش ها از طریق مکانیزم اجماع اثبات کار است. استخراج شامل استفاده از سخت افزار کامپیوتر برای حل یک هش با تریلیون ها ترکیب ممکن است. هرچه قدرت محاسباتی بیشتری داشته باشید، می‌توانید حدس‌های بیشتری را در هر بازه زمانی معین انجام دهید و شانس بیشتری برای کسب ارز دیجیتال تازه ضرب شده دارید.
نود یا گره
رایانه یا دستگاهی متصل به رایانه‌ها یا دستگاه‌هایی که همگی نسخه‌ای از زنجیره بلوکی را در خود دارند، هستند. هر گره با اشتراک‌گذاری اطلاعات و اعتبارسنجی تراکنش ها از شبکه گسترده‌تر پشتیبانی می‌کند.
بلاک چین
فناوری زیربنایی که تقریباً توسط همه ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. یک بلاک چین اساسا یک دفتر کل کامل از تراکنش ها است که به طور هم‌زمان توسط چندین نود در یک شبکه نگهداری می‌شود. بلاک چین در حقیقت همان‌طور که از نامش پیداست، مجموعه‌ای زا بلاک های داده است که به هم متصل شده‌اند و زنجیره‌ای از بلاک‌ها را تشکیل داده‌اند. بلاک چین ضمن اینکه معاملات همتا به همتا را تسهیل می‌کند، در ایمن سازی اطلاعات نیز نقش مهمی دارد.
کیف پول ارز دیجیتال
محلی برای ذخیره‌سازی دارایی‌هایی دیجیتال می‌باشد که می‌تواند به صورت یک نرم افزار موبایل یا افزونه در مرورگر باشد که به آن کیف پول گرم می‌گویند؛ همچنین می‌تواند به صورت فیزیکی باشد که در این صورت به آن کیف پول سرد می‌گویند.
صرافی ارز دیجیتال
یک وب‌سایت یا برنامه‌ای است که امکان خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال را برای کاربران فراهم می‌سازد. امکان نگهداری دارایی ارزهای دیجیتال در صرافی نیز وجود دارد، اما پیشنهاد می‌شود آنها را در یک کیف پول ارز دیجیتال ذخیره کنید.
dApp
به‌اختصار برنامه غیرمتمرکز، dApp اپلیکیشن است که توسط یک مرجع مرکزی کنترل نمی شود. توییتر نمونه‌ای از یک برنامه متمرکز است که کاربران به عنوان واسطه برای ارسال و دریافت پیام به آن متکی هستند. یک dApp بر روی یک بلاک چین توزیع می‌شود و به کاربران امکان می‌دهد مستقیماً بدون واسطه داده ها را ارسال و دریافت کنند.
فورک
فرآیندی که در آن جامعه‌ای که یک ارز دیجیتال شخصی را اداره می‌کند، پروتکل‌های حاکم بر بلاک چین را تغییر می‌دهد. این تغییر یک تغییر بزرگ از تکرار قبلی بلاک چین است. سافت فورک‌ها معمولاً شامل تغییر در پروتکل نرم‌افزاری میشوند، اما پروتکلی که سازگار با عقب است. ولی هارد فورک ها تغییراتی به‌اندازه‌ای قابل توجه هستند که همه گره‌ها را ملزم به ارتقاء به آخرین نسخه می‌کند.
دیفای
مخفف امور مالی غیرمتمرکز. امور مالی به طور سنتی متمرکز است زیرا به واسطه‌های مورد اعتماد متکی است. برای مثال، اگر می‌خواهید برای دوست یا خویشاوند پول ارسال کنید، برای ارسال آن به بانک گیرنده به بانک خود متکی هستید. از طرف دیگر، DeFi به هیچ واسطه‌ای نیاز ندارد. شرکت‌کنندگان می‌توانند دارایی‌ها را مستقیماً ارسال و دریافت کنند. در تئوری، این باعث می‌شود که معاملات سریعتر و ارزان‌تر شوند.
- بیت کوین (BTC): اصلی ترین، بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ارز رمزنگاری‌شده است که در سال 2009 راه‌اندازی شد.
- کوین: اصطلاح محاوره‌ای برای ارز دیجیتال به‌طور مثال بیت کوین
- توکن: یک ارز دیجیتال فردی. به‌طور خاص، این روشی برای اشاره به رمزنگاری است که روی یک بلاک چین خاص اجرا می‌شود. به عنوان مثال، XRP یک توکن در بلاک چین ریپل است.
- کیف پول سرد: یک دستگاه ذخیره‌سازی فیزیکی مانند درایو فلش، هارد دیسک یا درایو فیزیکی که برای ذخیره ارزهای دیجیتال به صورت آفلاین استفاده می‌شود.
- رمزنگاری: روشی برای محرمانه و ایمن نگه‌داشتن اطلاعات با درهم آمیختن آنها در کدهای غیرقابل کشف. اطلاعات فقط با کلید لازم قابل رمزگشایی و خواندن هستند.
- اتر (ETH): توکن ارز دیجیتال بومی پلتفرم اتریوم
- اتریوم: دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار پس از بیت کوین.
- ارز فیات: ارزهای سنتی با اعتبار کامل که توسط یک دولت ملی پشتیبانی میشوند. دلار آمریکا، یورو یا پوند انگلیس ارزهای فیات هستند.
- گس: تراکنش‌های شبکه اتریوم دارای هزینه است. برای هر تراکنش، کاربران باید مقداری از ارز بومی اتریوم، اتر (ETH) را بپردازند. به این هزینه گس می‌گویند. از گس به عنوان پاداش دادن به اعتبارسنجی‌های اتریوم استفاده می‌شود. همچنین به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر استفاده مخرب از بلاک چین عمل می‌کند.
- هش: هش نتیجه یک قطعه داده است که از طریق یک الگوریتم هش ویژه قرار می‌گیرد. این داده ها را به یک آلف تقریبا منحصربه‌فرد فشرده می‌کند
- احراز هویت (KYC): اگرچه لازم نیست، ولی بسیاری از صرافی‌های رمزنگاری بررسی‌های هویتی خاصی را بر روی مشتریان خود تحت قوانین KYC انجام می‌دهند.
- NFT: مخفف یک توکن غیر قابل تعویض، یک مجموعه دیجیتال که از فناوری زیربنایی مشابه ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند.
مزایای ارز دیجیتال
انتقال سریع و تراکنش در زمان کم
ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال معمولاً در یک شبکه وجود دارند و بدون واسطه نقل و انتقالات را انجام می‌دهند، مدت زمان لازم برای نقل و انتقالات مربوط به ارزهای دیجیتال بسیار سریع است. از طرفی پرداخت‌ها با ارزهای دیجیتال مستقیماً بین طرفین بدون نیاز به هیچ واسطه‌ای انجام می‌شود، تراکنش ها معمولاً آنی و کم‌هزینه هستند. این مورد در مقایسه با روش‌های پرداخت سنتی که شامل بانک‌ها یا اتاق‌های پایاپای است، بهتر است. تراکنش‌های الکترونیکی مبتنی بر ارز دیجیتال نیز ثبت و شفافیت لازم را در معاملات به همراه دارد.
عدم نیاز به ساخت فیزیکی ارز
بسیاری از الزامات برای ارزهای فیزیکی، مانند ایجاد تأسیسات تولید فیزیکی، برای ارزهای دیجیتال وجود ندارد. چنین ارزهایی همچنین در برابر نقص‌های فیزیکی مصون هستند.
اجرای سیاست های پولی و مالی
ارزی فعلی از طریق یک سری واسطه مانند بانک ها و مؤسسات مالی، برای گردش پول در اقتصاد کار می کند؛ اما ارزهای دیجیتال می توانند به دور زدن این مکانیسم کمک کنند و یک سازمان دولتی را قادر می‌سازد تا پرداخت‌ها را مستقیماً به شهروندان پرداخت کند. آنها همچنین با رفع نیاز به ساخت فیزیکی و حمل‌ونقل اسکناس از مکانی به مکان دیگر، روش های تولید و توزیع را ساده می کنند.
هزینه‌های تراکنش ارزان‌تر
ارزهای دیجیتال امکان تعامل مستقیم در یک شبکه را فراهم می‌کنند. به عنوان مثال، یک مشتری می‌تواند مستقیماً به یک مغازه‌دار تا زمانی که در یک شبکه قرار دارد، پول پرداخت کند. حتی هزینه‌های مربوط به تراکنش‌های ارز دیجیتال بین شبکه‌های مختلف در مقایسه با هزینه‌های ارزهای فیزیکی یا فیات نسبتاً ارزان‌تر است. با حذف واسطه‌هایی که به دنبال رانت اقتصادی از پردازش تراکنش هستند، ارزهای دیجیتال می توانند هزینه کلی یک تراکنش را ارزان‌تر کنند.
غیر متمرکز بودن
ارزهای دیجیتال ممکن است غیرمتمرکز باشند. این بدان معناست که آنها توسط هیچ دولت یا موسسه مالی کنترل نمی شوند. ارزهای دیجیتالی که غیرمتمرکز هستند، آنها را در برابر دخالت دولت، سانسور و دست‌کاری مقاوم‌تر می‌کند. تمرکززدایی به این معنی است که کنترل واقعی ارز دیجیتال در طیف وسیع‌تری از مالکان یا کاربران پخش می‌شود.
حفظ حریم خصوصی
با توجه به اینکه تراکنش با ارزهای دیجیتال به داده های شخصی مرتبط نیست، به کاربران سطح بالایی از حریم خصوصی و ناشناس بودن داده می شود؛ بنابراین ارز دیجیتال، برای کسانی که می‌خواهند از محرمانه بودن معاملات مالی خود محافظت کنند بسیار مفید هستند.
قابل دسترس در سراسر جهان
هرکسی بااتصال به اینترنت می تواند از ارزهای دیجیتال در هر نقطه از جهان استفاده کند؛ بنابراین این خدمات به‌ویژه برای افرادی که به موسسات بانکی متعارف دسترسی ندارند مفید است. علاوه بر این، بسیاری از این خدمات بانکی فقط نیاز به دسترسی به اتصال به اینترنت دارند. برای مناطق جغرافیایی که با زیرساخت‌های مالی قوی توسعه‌نیافته‌اند، ارزهای دیجیتال ممکن است گزینه قوی‌تری باشند.
سایر امتیازات استفاده از ارزهای دیجیتال
- ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال از طریق فرآیند استخراج با دستگاه‌ها و کامپیوترهای مجهز منتسب به: ماینر” صورت می‌پذیرند، استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال می‌توانند با تولید بلوک و افزودن هرکدام از آنها به بلاکچین، فعالیت نمایند.
- نقل و انتقال پول با هزینه‌ی ناچیز و سرعت بسیار بالا از شناخته‌ترین مزایای کاربرد ارزهای دیجیتال است. این در حالی است که اگر انتقال پول از طریق واسطه‌های مالی صورت گیرد، هزینه‌ی زیادی را شامل می‌شود.
- به همین ترتیب اگر معامله بین‌المللی باشد، به مراتب هزینه و زمان بیشتری می‌برد. این امتیاز کافی است تا ارزهای دیجیتال را به سیستمی قوی و محبوب برای معاملات جهانی پول تبدیل کند.
- درحالی‌که حساب‌های بانکی و دارایی‌های افراد به‌وسیله‌ی سیستم قضایی ممکن است مسدود شود، ارزهای دیجیتال این امکان را فراهم آورده‌اند که ثروت خود را بدون محدودیت و اتفاقات غیرمنتظره پس‌انداز کنید.
- تنها شخصی که کلید خصوصی کیف پول شما در اختیارش باشد، به حسابتان دسترسی دارد و هیچ نهاد یا دولتی توانایی مسدود کردن حساب شخصی شما را نخواهد داشت.
- ارزهای دیجیتالی این امتیاز را برای کاربرانش فراهم می‌آورد که معاملات خود را به‌صورت ناشناس و بدون هیچ توضیحی به دستگاه‌های زیربط مالی، به انجام برسانند.
- با توجه به گسترش استفاده از ارزهای دیجیتال، بعضی آژانس‌های مسافرتی امکان استفاده از ارزهای دیجیتال را برای رزرو پرواز و هتل، و همین‌طور کرایه کردن خودروها، ممکن ساخته‌اند.
- در این راستا سایت‌هایی نیز امکان رزرو سوییت یا آپارتمان را با استفاده از ارزهای دیجیتال برای کاربران قرار داده‌اند. علاوه بر این، رشد دستگاه‌های “ای تی ام” در اکثر شهرهای بزرگ دنیا این امکان را فراهم کرده‌اند که ارز دیجیتال را به شکل پول محلی رایج تبدیل کنند.
معایبی که ارزهای دیجیتال دارند
معایب ارزهای دیجیتال به شرح زیر است:
مسائل مربوط به ذخیره‌سازی و زیرساخت
درحالی‌که ارزهای دیجیتال به کیف پول فیزیکی نیاز ندارند، مجموعه‌ای از الزامات خاص خود را برای ذخیره‌سازی و پردازش دارند. به عنوان مثال، اتصال به اینترنت مانند تلفن‌های هوشمند و خدمات مرتبط با ارائه آنها ضروری است. کیف پول های آنلاین با امنیت قوی نیز برای ذخیره ارزهای دیجیتال ضروری هستند.
پتانسیل هک شدن
منشأ دیجیتالی آنها، ارزهای دیجیتال را مستعد هک می‌کند. هکرها می توانند ارزهای دیجیتال را از کیف پول های آنلاین بدزدند یا پروتکل ارزهای دیجیتال را تغییر دهند و آنها را غیرقابل استفاده کنند. همان‌طور که موارد متعدد هک در ارزهای دیجیتال ثابت کرده است، ایمن‌سازی سیستم ها و ارزهای دیجیتال یک کار در حال پیشرفت است.
نوسانات قیمتی
ارزهای دیجیتالی که برای تجارت استفاده میشوند می‌توانند نوسانات قیمتی زیادی داشته باشند. به عنوان مثال، ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال منجر به شکل‌گیری تعداد انبوهی از ارزهای دیجیتال شده است که قیمت‌های آنها بر اساس تمایلات سرمایه‌گذاران مستعد تغییرات ناگهانی است.
پذیرش توسط جامعه محدود
ارزهای دیجیتال هنوز معمولاً به عنوان وسیله پرداخت توسط خرده‌فروشان و سایر شرکت ها استفاده نمی‌شوند. به همین دلیل، استفاده از آنها برای تراکنش های معمول ممکن است چالش‌برانگیز باشد. اگرچه ارزهای دیجیتال محبوبیت زیادی پیداکرده‌اند، اما هنوز در بسیاری از مکان‌ها عملکردهای محدودی در معاملات روزمره وجود دارد.
برگشت‌ناپذیری
در شبکه ارز دیجیتال، تراکنش ها برگشت‌ناپذیر هستند. این بدان معنی است که پس از تکمیل تراکنش، نمی‌توان آن را واگرد کرد. در شرایطی که اشتباه یا تقلبی رخ‌داده است، این مورد، یک نقطه ضعف اساسی می‌باشد.
سایر معایب ارزهای دیجیتال
- در مراقبت و نگهداری از رمز کیف پول دیجیتالی خود باید بسیار دقیق باشید. چون فراموش کردن رمز مجازی می‌تواند از دست رفتن تمام پول‌های ما را در پی داشته باشد.
- باوجود تدابیر خاص امنیتی که برای کیف پول الکترونیکی اندیشیده شده، بازهم احتمال حمله‌ی هکرها وجود دارد.
- لازم است اطلاعات خود را همواره به‌روز نگه‌دارید. زیرا نوسانات ارزی در واحد پول مجازی بالا است و غافل ماندن از روند تغییر ارزش پول شمارا به‌شدت کاهش می‌دهد.
- در برخی کشورها استفاده از این نوع ارز چندان رواج پیدا نکرده و در بعضی کشورها نیز استفاده از آنها ممنوع است.
ارزهای دیجیتال کنترل‌شده
ارزهای دیجیتال کنترل‌شده برای شناسایی کاربری به‌عکس و چندین مدرک شناسایی نیاز دارند. ارزهای رمزنگاری شده برای هیچ‌گونه معامله‌ای نیاز به ارائه‌ی مدارک ندارند. این در حالی صورت می‌پذیرد که تمام معاملات ثبت میشوند و از کاملاً ناشناس ماندن معاملات جلوگیری به عمل می‌آورند.
ارزهای کنترل شده شفافیت لازم را ندارند. مثلاً شما نمی‌توانید با انتخاب آدرس یک کیف پول، کلیه‌ی نقل و انتقالات و تراکنش‌های مربوط به آن را مشاهده کنید. چون امری محرمانه محسوب می‌شود.
در مقابل، ارزهای رمزنگاری‌شده این امکان را برای شما فراهم کرده‌اند که هر شخصی بتواند تمام تراکنش‌های کاربر دیگر را مشاهده کند. چراکه تمامی این نقل و انتقالات مالی به‌طور شفاف بر روی زنجیره‌ای عمومی ثبت و نگهداری میشوند.
ارزهای دیجیتالی کنترل‌شده یک قدرت مرکزی دارند که تمامی تراکنش‌ها را تحت نظارت خود دارند. این قدرت مرجع می‌تواند به خواست مقامات دولتی، و یا سوءظن به کلاه‌برداری یا پول‌شویی نقل و انتقالات را متوقف یا حتی لغو کند.
ارزهای رمزنگاری‌شده به‌وسیله‌ی اکثریت کاربران تنظیم میشوند و به همین علت ایجاد تغییرات در سیستم بلاکچین بسیار بعید به نظر می‌رسد.
ترید ارز دیجیتال را چگونه یاد بگیریم؟
برای یادگیری نحوه ترید ارز دیجیتال، بهترین را شرکت در کلاس های آموزش ارز دیجیتال است. ما در آکادمی پارسیان بورس با تجربه فعالیت چندین ساله در بازار ارزهای دیجیتال و برگزاری کلاس‌های آموزش ارز دیجیتال به شما پیشنهاد می‌کنیم با استفاده از مشاوره‌های رایگان آشنایی با ارزهای دیجیتال، اولین گام‌های ورود به بازار ارزهای دیجیتال را بردارید. در کلاس های پارسیان بورس، شما می‌توانید مباحث پایه، تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و روانشناسی بازار را از صفر تا صد یاد بگیرید و معامله‌گری حرفه‌ای شوید!
برخی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال
بیت کوین
اولین ارز دیجیتالی که به‌طور تصادفی در بستری غیرمتمرکز استفاده می‌شود و به عنوان اختراعی جانبی در طی تلاش برای تولید پول دیجیتال پا به عرصه‌ی ظهور گذاشت. این اختراع کماکان رتبه‌ی اول را در بین ارزهای دیجیتال دیگر در انحصار دارد.
ایده‌ی اصلی برای اختراع بیت کوین از کاهش واسطه و توسعه‌ی یک شبکه‌ی غیرمتمرکز همتا به همتا نشاءت گرفت. جایی که تمام کاربران آن بتوانند وجوه خود را بدون واسطه انتقال دهند. همچنین این سیستم می‌تواند جایگزینی برای سیستم بانکداری سنتی شود.
بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 مطرح شد. در ابتدا، بیت‌کوین به‌اندازه‌ی امروز باارزش نبود. به مرور زمان کاربران متوجه شدند این ارز دیجیتال توانایی تغییر سیستم پرداخت بانکی حاضر را دارد. در سال 2010 قیمت بیت کوین به 0.003 دلار رسید.
در سال 2017 که می‌توان آن را بی‌ثبات‌ترین دوره برای بیت کوین نامید، قیمت آن تا 19000 دلار افزایش یافت. قیمت هر ارز دیجیتالی وابسته به مقدار عرضه و تقاضای آن ارز تغییر می‌کند. با استناد به عرضه‌ی ثابت کل بیت کوین (21 میلیون) و تقاضای روزافزون آن، افزایش قیمت این ارز دیجیتال محبوب را در آینده خواهیم داشت.
بسیاری از شرکت‌های بزرگ ازجمله مایکروسافت، پرداخت از طریق بیت‌کوین را به رسمیت شناخته‌اند و تعداد این شرکت‌ها همواره رو به افزایش است.
اتریوم
این ارز دیجیتال یک پلتفرم آزاد بوده و مبتنی بر بلاکچین طراحی‌شده که قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز را بدون هیچ‌گونه اختلال، کلاه‌برداری، کنترل یا دخالت شخص ثالث ساخته و اجرا می‌کند. پلن‌های کاربردی در ارز دیجیتال اتریوم بر اساس رمزنگاری خاصی بر روی اتر، انجام‌شده است. در حال حاضر، پس از بیت کوین، ارزشمندترین ارز دیجیتالی اتریوم است.
تتر
تتر یکی از اولین و محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال بوده که اصطلاحاً به استیبل کوین هم معروف است. تتر مانند دیگر ارزهای دیجیتال از فناوری بلاکچین بهره می‌برد. برخلاف دیگر کریپتوها این ارز توسط دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود.
به آن معنا که هر تتر باید توسط دلارهایی که ذخیره نگه‌داشته شده‌اند، با نرخ ۱ به ۱ پشتیبانی شود. بنابراین معاملات تتـر در تمامی صرافی‌ها در سطح یک دلار است و می‌توان آنها را به‌جای دلار استفاده کرد.
ریپل
ریپل یک شبکه پرداخت متن‌باز برای ارزهای دیجیتال است که بستر خاص خودش را داراست و همه‌ی نقل و انتقالات در آن ثبت و نگهداری می‌شود. هدف اصلی پیدایش ریپل، فعال‌کردن یک شبکه‌ی مالی جهانی امن و فوری با هزینه‌ی معاملاتی پایین‌تر است.
به این معنی که مانند فرستادن یک ایمیل، می‌توان به هر گوشه‌ی دنیا پول ارسال کرد. برخلاف بیت کوین، ریپل برای سیستم بانکی کمک محسوب می‌شود و در حال حاضر ارز مورد اعتماد مؤسسات مالی محسوب می‌شود.
ارز دیجیتال بیت‌کوین‌کش
این ارز دیجیتال انشعابی از بیت‌کوین است که در سال 2017 برای رفع مشکلات بیت‌کوین ساخته شد. تمرکز اصلی بیت‌کوین‌کش بر ظرفیت تراکنش است. این ارز دیجیتال، اندازه‌ی بلاک بزرگتری (32 مگابایت) از بیت‌کوین دارد. این پهنای شبکه باعث شده که تراکنش ها هزینه‌ی کمتری داشته باشند و همچنین نقل و انتقال‌ها با سرعت بیشتری انجام شوند.
از سایر ارزهای دیجیتال پرکاربرد در بازار جهانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کوانتوم
- بیت کوین
- اتریوم
- ای ا اس
- لایت‌کوین
- استلار لومنز
- کاردانو، تتر
- آیوتا
- ترون
- نئو
- دش
- بایننس کوین
- اتریوم کلاسیک
- وی چین
- نم
- آنتولوژی
ETF ارز دیجیتال چیست؟
در بازار ارزهای دیجیتال، صندوقی که قیمت یک یا چند توکن دیجیتال را ردیابی می‌کند و از ارزهای دیجیتال مختلف تشکیل می‌شود، ETF در ارز دیجیتال نامیده می‌شود. صندوق قابل معامله در بورس یا به‌اختصار ETF صندوقی است که در آن‌یک یا چند دارایی وجود دارد و افراد می‌توانند با خرید سهام آن صندوق در دارایی‌های مورد نظر خود سرمایه‌گذاری کنند.
بیت کوین ETF صندوقی است که مقدار زیادی بیت کوین واقعی درون آن وجود دارد. اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند سهام بیت کوین ETF را مانند یک سهام در بورس معامله کنند. قیمت سهام صندوق بر اساس قیمت بیت‌کوین افزایش و کاهش می‌یابد.
به‌طور کلی، دو نوع صندوق قابل معامله برای بیت کوین وجود دارد:
- ETF فیزیکی: این نوع صندوق به طور کامل توسط بیت کوین واقعی پشتیبانی می‌شود.
- ETF آتی: این نوع صندوق مستقیماً توسط بیت کوین پشتیبانی نمی‌شود. بلکه از بازار فیوچرز استفاده می‌کند.
آینده ارز دیجیتال
محبوبیت ارزهای رمزنگاری‌شده در سال 2021 به حداکثر خود رسید و این باعث شد که بسیاری از ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین رکوردهای تاریخی جدیدی را در نمودار قیمت خود ثبت کنند. بیت کوین از ابتدای سال 2021 تقریباً 70 درصد افزایش‌یافته است و ارزش کل بازار کریپتو به آن به بیش از 2.8 دلار رسیده است. قیمت بیت کوین در سال 2021 افزایش شدیدی داشت و حتی از 68 هزار دلار گذشت و توانست قیمت بی سابقه دیگری را به ثبت برساند؛ اما پس‌ازآن در سال 2022، شاهد سقوط بود.
در پایان سال 2023، پیش‌بینی می‌شود که قیمت بیت‌کوین روند صعودی داشته باشد و بتواند این سطوح را برای مدتی حفظ کند؛ بنابراین، با فرض ادامه حرکت، می‌توانیم شاهد بازگشت بیت کوین به سطح 69000 دلار تا پایان سال 2023 باشیم. در طول سال های آینده، برخی از بهترین آلت کوین ها ممکن است در ارائه برنامه‌های کاربردی گسترده‌تر از بیت کوین موفق شوند؛ اما کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که بیت کوین همچنان به عنوان بازیگر اصلی در بازار عمل می‌کند و رتبه خود را در صدر اول ارزهای دیجیتال حفظ می‌کند. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود ارزش این سکه تا پایان سال 2025 به 80 هزار دلار برسد.
تا حدی می‌توان حدس زد که در ماه‌ها یا سال‌های آینده چه ارزهای دیجیتالی ممکن است برای سرمایه‌گذاران ارزش داشته باشند؛ اما واقعیت این است که دنیای ارزهای دیجیتال همچنان یک بازار نوپا و پر سروصدا محسوب می‌شود که به راحتی نمی‌توان آن را پیش‌بینی کرد.
سخن آخر
کریپتوکارنسی که معادل فارسی آن ارز دیجیتال است، در واقع نوعی پول یا ارز دیجیتال است که جایگزین ارزهای رایج می‌شود که طرح‌های منحصربه‌فرد آنها مورد استقبال بسیاری از مردم در سراسر جهان قرارگرفته است. همان‌طور که بیان شد دلایل متعددی وجود دارد که ارزهای دیجیتال را به ارز محبوب در سراسر جهان تبدیل کرده است.
در این مقاله به جنبه‌های مختلف ارز دیجیتال پرداختیم و چگونگی کارکرد و اصطلاحات مربوط به آن را توضیح دادیم. مجموعه آکادمی پارسیان بورس با ارائه مشاوره حرفه‌ای در زمینه ترید و همچنین آموزش نحوه سرمایه‌گذاری و سودآوری همراه شماست. همین امروز با ما تماس بگیرید تا ما هم گام شما در مسیر ناهموار بازار بورس و ارز باشیم.
پیشنهاد
سوالات متداول
ارزهای دیجیتال شکل خاصی از پول هستند که بر پایه علم رمزنگاری ساخته شده‌اند. ویژگی مهم آنها غیرمتمرکز بودن، شفافیت و تغییرناپذیری بلاک چین آن‌هاست که در اغلب این ارزها، چنین خصوصیاتی مشاهده میشوند.
- ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟
تقریبا تمام ارزهای دیجیتال بر بستر بلاک چین کار می‌کنند. با این حال هر یک از آنها بلاک چین را به طریق متفاوتی پیاده‌سازی کرده که در سازوکارهای اجماع این مورد مشاهده می‌شود.
- چگونه ارزهای دیجیتال را بخریم یا بفروشیم؟
ارزهای دیجیتال را می‌توان از طریق صرافی‌های آنلاین داخلی خریداری کرد و یا به فروش رساند. برای این کار نیاز به گذراندن عملیات احراز هویت دارید.
