شاخص PMI چیست✔ و چه اهمیتی در فارکس دارد؟

اطلاعات اقتصادی می تواند نقش کلیدی در تصمیم گیری های سرمایه گذاری و تجاری داشته باشد. شاخص PMI یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت بخش تولید یک کشور را نشان می دهد. این شاخص با نظرسنجی از مدیران خرید شرکت های تولیدی محاسبه می شود و می تواند نشانه های اولیه رشد یا رکود آینده اقتصاد را آشکار کند. در این مقاله از پارسیان بورس، به بررسی جزئیات شاخص PMI، نحوه محاسبه آن، انواع مختلف، کاربرد ها، تأثیرات و همچنین مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.

شاخص PMI چیست؟

شاخص PMI یا شاخص مدیران خرید، یکی از شاخص های مهم اقتصادی است که می تواند بر روند معاملات تأثیرگذار باشد. در واقع این شاخص نشان دهنده این است که آیا بخش تولیدی یک کشور در حال گسترش است یا انقباض.

در بازارهای مالی مانند فارکس، داده های اقتصادی مانند PMI می توانند عامل مهمی در تعیین جهت حرکت ارزها باشند. به این صورت که یک PMI بالاتر از 50 در یک کشور، نشانه ای از رشد اقتصادی و احتمالاً افزایش ارزش پول ملی آن کشور در برابر ارزهای دیگر است.

از طرف دیگر، یک PMI پایین تر از 50 می تواند نشان دهنده کندی رشد اقتصادی و احتمال کاهش ارزش پول ملی آن کشور در برابر ارزهای دیگر باشد. معامله گران فارکس اغلب این شاخص ها را برای پیش بینی روند آینده ارز مورد توجه قرار می دهند.

لازم به ذکر است که تفسیر PMI نیز مانند سایر شاخص های اقتصادی باید در کنار سایر داده ها و شرایط موجود صورت گیرد. به عنوان مثال، اگر PMI یک کشور زیر 50 اما نزدیک به 50 باشد، ممکن است نشانه انقباض شدید نباشد.

همچنین لازم است به چشم انداز بلند مدت آن کشور و سایر داده های اقتصادی آن از جمله نرخ بیکاری، تورم و رشد تولید ناخالص داخلی نیز توجه شود. در نهایت معامله گران فارکس باید تمام این عوامل را در کنار یکدیگر مدنظر قرار دهند تا بتوانند بهترین تصمیم را برای ورود و خروج از معاملات اتخاذ کنند.

نحوه محاسبه شاخص PMI

شاخص مدیران خرید یا PMI یک شاخص اقتصادی مهم است که وضعیت بخش تولید یک کشور را نشان می دهد. این شاخص از طریق نظرسنجی ماهانه از مدیران خرید شرکت های تولیدی به دست می آید. هدف از محاسبه PMI، ارزیابی میزان رشد یا انقباض بخش تولید در یک کشور است. محاسبه PMI بر اساس پاسخ مدیران به سؤالاتی درباره وضعیت سفارشات جدید، موجودی انبار، تولید، تحویل از سوی تأمین کنندگان و استخدام نیروی کار انجام می شود.

فرمول محاسبه PMI به این صورت است:

PMI = (P1 * 1) + (P2 * 0.5) + (P3 * 0)

متغیرهای فرمول بالا به صورت زیر هستند:

• P1: درصد پاسخ هایی که بهبود وضعیت را گزارش کرده اند. به عبارت دیگر P1 نشان دهنده درصد  آن دسته از مدیران خریدی است که گزارش کرده اند وضعیت بهتر از ماه گذشته بوده است.
• P2: درصد پاسخ هایی که عدم تغییر وضعیت را گزارش کرده اند. به زبان ساده‌تر P2 نشان دهنده درصد آن دسته از مدیرانی است که گفته اند وضعیت تغییری نکرده است.
• P3: درصد پاسخ هایی که وضعیت بدتری را گزارش کرده اند. یعنی P3 نشان دهنده درصد آن دسته از مدیرانی است که گزارش کرده اند وضعیت نسبت به ماه گذشته بدتر شده است.

پس از محاسبه فرمول، عدد به دست آمده بین 0 تا 100 خواهد بود که:

• عدد بالاتر از 50 نشان دهنده رشد بخش تولید است.
• عدد پایین تر از 50 نشانگر انقباض و کاهش فعالیت های تولیدی است.
• عدد 50 به معنای ثبات و عدم تغییر در بخش تولید نسبت به ماه قبل است.

هر چه PMI از عدد 50 دورتر باشد، شدت رشد یا انقباض نیز بیشتر خواهد بود.

انواع PMI

وقتی صحبت از PMI می‌شود معمولا منظور PMI تولید است. با این حال PMI های دیگری نیز وجود دارند که همگی در کنار هم اطلاعات مهمی درباره وضعیت کلی اقتصاد یک کشور ارائه می دهند. با بررسی این شاخص ها می توان چشم انداز آینده رشد یا رکود اقتصادی را بهتر پیش بینی کرد. در ادامه انواع مختلف PMI را به صورت مفصل توضیح می دهیم:

PMI تولید

این شاخص قدیمی ترین و شناخته شده ترین نوع PMI است که وضعیت بخش صنعتی و تولیدی یک کشور را نشان می دهد. PMI تولید از طریق نظرسنجی از مدیران خرید شرکت های تولیدکننده کالاهای فیزیکی مانند خودرو، لوازم خانگی، مواد شیمیایی و غیره به دست می آید. این شاخص شامل پنج بخش اصلی می‌شود:

• میزان سفارشات جدید
• میزان تولید
• میزان اشتغال
• زمان تحویل از تأمین کنندگان
• مقدار موجودی انبار

در گذشته با اهمیت بیشتر بخش صنعت، PMI تولید نقش کلیدی در تحلیل اقتصادی داشت.

PMI خدمات

با رشد سریع بخش خدمات در اقتصادهای مدرن، شاخص PMI خدمات نیز اهمیت زیادی پیدا کرده است. این شاخص از طریق نظرسنجی از شرکت های ارائه دهنده خدمات در زمینه هایی چون حمل و نقل، هتل داری، رستوران، خرده فروشی، آموزش، بهداشت، مالی و بیمه محاسبه می شود. سؤالات این نظرسنجی شامل موارد زیر است:

• میزان سفارشات جدید
• فعالیت کلی تجاری
• میزان اشتغال
• قیمت ها
• انتظارات آینده

PMI ترکیبی

این شاخص از ترکیب داده های PMI تولید و PMI خدمات به دست می آید و تصویر کلی از وضعیت بخش غیرکشاورزی یک اقتصاد را نشان می دهد. با توجه به اهمیت روزافزون بخش خدمات، این شاخص اهمیت ویژه ای در تحلیل های اقتصادی پیدا کرده است.

PMI ساختمان

همان طور که از نام این شاخص پیداست، PMI ساختمان بر روی فعالیت های ساخت و ساز مانند پروژه های مسکونی، تجاری و عمرانی تمرکز دارد. این شاخص از طریق نظرسنجی از شرکت های ساختمانی و پیمانکاران ساخت و ساز محاسبه می شود. PMI ساختمان بر اساس فاکتورهای زیر محاسبه می شود:

• سفارشات جدید ساختمانی
• میزان فعالیت
• میزان اشتغال
• قیمت ها
• زمان تحویل مصالح

در کشورهایی که صنعت ساختمان نقش پررنگی در اقتصاد آن ها دارد، این شاخص اهمیت زیادی دارد.

کاربردهای شاخص PMI

شاخص PMI کاربردهای گسترده ای در زمینه های مختلف از جمله بازارهای مالی، تصمیم گیری های مدیریتی شرکت ها و تحلیل های اقتصادی دارد. همچنین با توجه به سرعت بالای محاسبه و انتشار PMI، این شاخص یکی از اولین نشانه های تغییر در شرایط اقتصادی یک کشور است و همین ویژگی باعث شده از اهمیت بالایی برای تصمیم گیری های مختلف برخوردار باشد.

کاربرد در بازارهای مالی مانند فارکس

معامله گران فارکس و سایر بازارهای مالی از PMI برای پیش بینی روند آینده ارزها و تصمیم گیری بهتر در مورد زمان ورود یا خروج از معاملات استفاده می کنند. افزایش PMI بیانگر رشد اقتصادی و تقویت ارزش پول ملی است. بنابراین یک PMI بالا می تواند سیگنال مثبتی برای خرید ارز آن کشور باشد.

کاربرد برای مدیران شرکت ها

مدیران بخش های مختلف یک شرکت مانند تولید، خرید، فروش و منابع انسانی می توانند از داده های PMI برای برنامه ریزی و تصمیم گیری های خود استفاده کنند. به عنوان مثال، مدیران خرید با مشاهده افزایش PMI و انتظار رشد سفارشات جدید، می توانند برای تأمین مواد اولیه بیشتر برنامه ریزی کنند.

کاربرد برای تأمین کنندگان

تأمین کنندگان مواد اولیه و قطعات نیز از PMI استفاده می کنند تا میزان تقاضای آینده از سوی شرکت های خریدار را پیش بینی کنند. یک PMI رو به رشد، نشانه ای از افزایش تقاضا برای محصولات تأمین کنندگان است و آن ها می توانند از این طریق ظرفیت تولید خود را مدیریت کنند.

کاربرد برای تجزیه و تحلیل اقتصادی

اقتصاددانان، تحلیلگران و سیاست گذاران نیز از PMI به عنوان یکی از شاخص های پیش رو و مهم اقتصادی استفاده می کنند. این شاخص به آن ها کمک می کند تا روند آینده اقتصاد را بهتر درک کرده و سیاست های مناسب را برای مقابله با رشد یا رکود اقتصادی داشته باشند.

تأثیرات شاخص پی ام آی

شاخص PMI می تواند تأثیرات قابل توجهی بر روی بازارهای مختلف از جمله طلا، ارزهای فیات مانند دلار و ارزهای دیجیتال داشته باشد. همچنین تأثیر PMI بر ارزهای دیجیتال بستگی به تفسیر معامله گران از وضعیت خواهد داشت؛ اما به طور کلی، PMI قوی باعث افزایش اعتماد به سرمایه گذاری های پر ریسک می شود.

تأثیر بر قیمت طلا

PMI بالا در یک کشور نشان دهنده رشد اقتصادی و افزایش تقاضای سرمایه گذاری است. در چنین شرایطی، فلزات گران بها مانند طلا ممکن است در اثر افزایش تقاضا برای سرمایه گذاری امن، با افزایش قیمت مواجه شوند. اما اگر PMI پایین باشد، تقاضا برای طلا کاهش می یابد که می تواند قیمت آن را پایین بیاورد.

تأثیر بر ارزش دلار

یک PMI قوی در ایالات متحده می تواند باعث تقویت ارزش دلار در برابر سایر ارزها شود. زیرا چشم انداز رشد اقتصادی می تواند سیاست پولی فدرال رزرو را به سمت افزایش نرخ بهره سوق دهد که برای جذابیت سرمایه گذاری در دلار مفید است. اما PMI ضعیف می تواند ارزش دلار را تضعیف کند.

تأثیر بر ارزهای دیجیتال

اثر شاخص PMI بر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین کمی پیچیده تر است. یک PMI قوی که بیانگر رشد اقتصادی است، می تواند باعث رشد اعتماد به سرمایه گذاری در دارایی های ریسکی مانند ارزهای دیجیتال شود. اما از طرف دیگر سیاست های انقباضی احتمالی ناشی از PMI قوی، می تواند باعث افزایش هزینه استخراج ارزهای دیجیتال شود که می تواند فشار فروش را افزایش دهد.

مزایا و معایب شاخص PMI

شاخص PMI همانند سایر شاخص های اقتصادی، دارای مزایا و معایب خاص خود است که باید در نظر گرفته شوند. این شاخص با وجود برخی مزایا و معایب، یکی از ابزارهای پرکاربرد و مفید برای پیش بینی روند آینده اقتصاد محسوب می شود، اما باید همراه با سایر شاخص ها و در کنار بسترهای اقتصادی مورد تحلیل قرار گیرد. در ادامه مزایا و معایب این شاخص را بررسی می کنیم:

مزایای PMI

• یکی از شاخص های پیش رو اقتصادی محسوب می شود و می تواند نشانه های اولیه رشد یا رکود آینده را نشان دهد.
• به سرعت پس از پایان هر ماه محاسبه و منتشر می شود، در نتیجه اطلاعات آن بسیار به روز است.
• بر اساس داده های واقعی از فعالان اقتصادی مانند مدیران خرید بنگاه ها و نه تنها اعداد و ارقام محاسبه می شود.
• دامنه وسیعی از فعالیت های اقتصادی را از سفارشات جدید تا اشتغال پوشش می دهد.
• امکان محاسبه برای بخش های مختلف اقتصاد مانند تولید، خدمات و ساختمان را فراهم می کند.

معایب PMI

• تنها شامل بخش غیرکشاورزی می شود و بخش هایی مانند کشاورزی و معدن را پوشش نمی دهد.
• برای کشورهایی که اقتصاد آن ها بیشتر متکی بر خدمات است، PMI تولید دیگر آن چنان اهمیتی ندارد.
• مقدار دقیق تغییرات را نشان نمی دهد بلکه تنها نشانگر رشد یا انقباض است.
• تنها بر مبنای نظرسنجی است و ممکن است متأثر از تورش یا خطاهای نمونه گیری باشد.
• داده های تاریخی طولانی مدت برای آن وجود ندارد و محدود به چند دهه اخیر است.

جمع بندی

شاخص PMI یکی از ابزارهای مهم تحلیل اقتصادی است که اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت بخش های مختلف اقتصادی یک کشور ارائه می کند. با توجه به سرعت محاسبه و دقت نسبی این شاخص، می توان از آن برای پیش بینی روند آینده اقتصاد و اتخاذ تصمیمات مناسب در زمینه های مختلف از جمله سرمایه گذاری، تولید و اشتغال استفاده کرد. با این حال، همانند هر شاخص دیگری، شاخص PMI نیز دارای برخی مزایا و معایب است و باید در کنار سایر شاخص ها و در بستر شرایط اقتصادی مورد تحلیل قرار گیرد.