پول چیست؟

همه ما با پول آشنایی داریم و می‌دانیم برای خرید هرچیزی و یا استفاده از هر خدماتی باید مقداری از آن را پرداخت کنیم ولی تا کنون به این فکر کردید که تعریف تخصصی پول چیست؟ این مفهومی است که می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در زندگی تمامی افراد در جهان داشته باشد.

در این مقاله از پارسیان بورس تصمیم داریم شما را به صورت کاملا تخصصی با مفهوم پول آشنا کنیم. تا انتها با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در رابطه با این موضوع به دست آورید.

پول چیست؟

ممکن است اولین تعریفی که به ذهنتان خطور کند این باشد: شخصی که پول زیادی دارد می‌تواند هرچیزی که بخواهد را بخرد بنابراین پول به معنای ثروت است. در هر صورت واژه پول در اقتصاد در موارد خاص استفاده می‌شود. در واقع پول مجموعه دارایی‌های اقتصادی است که مردم معمولا برای خریدن کالا و خدمات مورد نیاز خود از سایر افراد، از آن استفاده می کنند.

وجه نقدی که در کیف پول خود دارید «پول» است زیرا با استفاده از آن می‌توانید هرچه نیاز دارید را خریداری کنید.

وظایف پول

پول سه وظیفه اصلی در اقتصاد دارد:

1. وسیله مبادله
2. وسیله سنجش ارزش
3. وسیله حفظ ارزش

در واقع، از تفاوت‌های سایر دارایی ها همچون سهام و اوراق قرضه با پول می‌توان به همین سه ویژگی اشاره کرد. در ادامه شما را با این سه بیشتر آشنا خواهیم کرد:

1. وسیله مبادله

شما با داشتن پول به راحتی می‌توانید اقدام به خریداری کالا مورد نیاز خود از فروشنده کنید زیرا اطمینان دارید با انتقال پول به فروشنده شرایط انجام معامله را فراهم خواهید کرد. این پول به عنوان وسیله مبادله کالا و خدمات پذیرفته شده است.

2. وسیله سنجش ارزش

با پول می‌توانیم ارزش هر کالا یا خدمات را بسنجیم. برای مثال وقتی شما لباسی با قیمت یک میلیون تومان خریده و در کنار برای خرید پیتزا با قیمت دویست هزار تومان اقدام می‌کنید، می‌توانید بگویید قیمت لباس 5 برابر پیتزا است. البته باید بدانید که هیچ وقت قیمت‌ها را به این روش اعلام نکرده و مبلغ خود کالا را در نظر می‌گیرید.

3. وسیله حفظ ارزش

مردم می‌توانند با این ویژگی پول، قدرت خرید خود را به آینده منتقل کرده و پول دریافتی از فروش کالا یا خدمات در زمان حال را نگهدارند. به این صورت می‌توانند آن را در آینده صرف کالا مورد نیاز خود کنند. در واقع واژه ثروت که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد به همین معناست: مجموع تمامی ذخایر ارزش مانند پول و دارایی‌های غیر پولی که به عنوان ثروت شناخته می‌شود.

انواع پول

در این بخش تصمیم داریم شما را با انواع پول آشنا نماییم:

1. پول کالایی

وقتی یک پول به صورت یک کالا با ارزش ذاتی در می‌آید، آن را پول کالایی می‌نامیم. برای مثال طلا و نقره دارای ارزش ذاتی هستند زیرا در صنعت، ساخت جواهرات و… استفاده می شوند. درست است که امروزه به عنوان پول رایج در کشورها کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند اما از نظر تاریخی یکی از انواع پول بوده و تمامی ویژگی‌های پول را دارند. هر اقتصادی که از طلا به عنوان پول استفاده کند از نظام استاندارد طلا پیروی می‌کند.

نظام استاندارد طلا چیست؟

نوعی سیستم پولی است که در آن اسکناس قابل تبدیل به طلا است و بالعکس. بانک مرکزی آن کشور وظیفه دارد از افرادی که متقاضی هستند اسکناس رایج خود را دریافت کند و در ازای نرخ معینی به آن‌ها طلا بدهد.

پول کالایی می‌تواند موارد دیگری نیز باشد برای مثال در جنگ جهانی دوم زندانیان مبادلات کالا و خدمات خود را ازای دریافت سیگار انجام می‌دادند. در اواخر دهه 80 هنگام فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سیگار به عنوان پول کالایی جانشین روبل (واحد پولی شوروی) شده بود.

به این ترتیب حتی اگر افراد سیگاری هم نبودند، چون این کالا ارزش ذاتی پیدا کرده بود اقدام به مبادله آن می‌کردند. همچنین آمریکایی‌ها در قرن 17 از ذرت و پوست سگ آبی به عنوان پول کالایی استفاده می‌کردند.

2. پول فیات یا بدون پشتوانه

به این نوع پول، پول غیر اعتباری نیز گفته می‌شود. در واقع فقط براساس اراده و دستور دولت به بانک مرکزی چاپ و منتشر خواهند شد. تضمین‌کننده این نوع از پول، دولت هر کشور بوده و هر اسکناس یک ورقه قانونی برای پرداخت تمامی بدهی‌های عمومی و خصوصی است.

برای مثال اسکناس در کیف پول خود را با اسکناس‌های کاغذی که کودکان با آن‌ها بازی می‌کنند را مقایسه کنید. چرا از نوع دوم نمی‌توانیم استفاده کنیم؟ به این دلیل که دولت پرداخت بهای اسکناس نوع اول را تضمین کرده است.

دولت نقش اساسی در تولید، عرضه و قانونی کردن پول فیات دارد اما اعتبار این نوع از پول به موارد دیگری از جمله روابط اجتماعی و انتظارات مردم کشور، کنترل تورم، ارزش ارز کشور و… بستگی دارد. همانطور که در بالا گفته شده بود دولت جماهیر شوروی از روبل به عنوان پول رسمی حمایت می‌کرد اما مردم مسکو اعتماد بیشتری به استفاده از سیگار یا دلارهای آمریکایی در مبادلات خود داشتند.

ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی

ارز دیجیتال یکی از جذاب‌ترین پول‌ها در حال حاضر به شمار می‌رود. این ارز در واقع نوعی دارایی دیجیتال است که با استفاده از فناوری بلاکچین و رمزنگاری، طراحی و ایجاد می‌شود. بیت کوین نخستین ارز دیجیتال است که در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاموتو با هدف نشان دادن ناکارآمدی بانک‌ها در کنترل تورم و ایجاد بستری غیرمتمرکز و جدا از دخالت دولت‌ها ساخته شد.

اما امروزه بیت کوین تنها ارز دیجیتال دنیا نبوده و پس از آن، آلت کوین‌ها و توکن‌های زیادی با اهداف و رویکردهای گوناگونی خلق شدند. در حال حاضر خیلی از افراد به سمت بازارهای مالی مبتنی بر ارزهای دیجیتال تمایل پیدا کردند و می‌توان گفت به یکی از معتبرترین بسترهای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است.

البته موضوع مهمی که وجود دارد این است که شما برای ورود به این بازار نیاز به آموزش داشته و باید با مفاهیم مختلف بازار ارزهای دیجیتال آشنا شوید. خرید و فروش ارزهای دیجیتال و کسب سود از این روش، علمی است که باید برای به دست آوردن آن تلاش کنید. شما می‌توانید با شرکت در دوره‌های آموزش ارز دیجیتال این دانش را کسب کنید.

پول در اقتصاد

مقدار پول در گردش در اقتصاد را حجم پول می‌نامیم. اگر بخواهیم مقدار پول موجود در اقتصاد را اندازه‌گیری کنیم، چه چیزهایی را باید اندازه‌گیری کرد؟ مهم‌ترین جزء دارایی (حجم پول) اسکناس و سکه در دست مردم است اما تنها نوع دارایی نیست چون مردم در خرید کالا و خدمات به جای پول از چک نیز استفاده می‌کنند.

امروزه بسیاری از مردم از حساب‌های جاری و دسته چک‌های خود بیشتر از پول نقد استفاده می‌کنند که این مورد از بعد پاندمی کرونا بیشتر هم شده است. برای اندازه گیری حجم پول باید حساب‌های جاری (حساب‌های دیداری) را نیز محاسبه کنیم. سایر حساب‌های بانکی مثل حساب‌های پس انداز کوتاه مدت و بلند مدت به دلیل نقدشوندگی کمتر در مقایسه با پول و حساب‌های جاری، به عنوان شبه پول یاد می‌شوند.

اگر بخواهیم این مفاهیم را به ساده‌ترین شکل ممکن بیان کنیم، می‌توانیم فرمول‌های زیر را معرفی نماییم:

1. حجم پول= اسکناس و سکه + سپرده‌های دیداری + چک پول
2. شبه پول= حساب‌های پس انداز کوتاه مدت + حساب‌های پس انداز بلند مدت
3. نقدینگی= شبه پول + حجم پول

نتیجه گیری

در این مطلب به صورت کاملا تخصصی و گسترده در رابطه با مفهوم پول صحبت کردیم و انواع آن را به شما معرفی نمودیم. اگر می‌خواهید به فردی متخصص در حوزه بازارهای مالی تبدیل شوید، نیاز است تا با تمامی این مفاهیم آشنایی پیدا کرده و زیرنظر اساتیدی متخصص، آموزش ببینید. به این صورت خیلی زود به نتیجه مناسب دست پیدا می‌کنید.