سهام شناور آزاد (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، قصد مشارکت در مدیریت شرکت یا حفظ همیشگی آن سهام را ندارند و انتظار میرود در آینده نزدیک، با روبهرو شدن با یک قیمت مناسب قابل معامله باشند. به بیان دیگر سهام شناور آزاد به سهام غیرمدیریتی اطلاق میشود.
میزان سهام شناور قابل تغییر است و هر زمان امکان دارد شخصی برای خرید و حفظ سهام تمایل پیدا کند و با خرید عمده میزان آن را کاهش دهد یا سهامداران مدیریتی شروع به فروش سهامشان کرده و باعث افزایش سهام شناور شوند. به همین علت شرکت بورس و فرابورس در دورههای سه ماهه درصد سهام شناور شرکتها را در اطلاعیههایی در سایت کدال منتشر میکند که با ورود به سایت کدال و جستجوی اطلاعیههای منتشر شده از طرف سازمان میتوان فایل مرتبط را دانلود کرد.
سهامداران یک شرکت خواه از جنس حقیقی و خواه از جنس حقوقی را میتوان به 2 دسته سهامداران عمده و سهامداران خُرد، تقسیم کرد. برای این مهم سهامداران بالای 1% را سهامدار عمده و سهامداران زیر 1% را سهامدار خُرد مینامند.
- 1. سهام شناور آزاد چیست؟
- 2. منظور از 1% سهامداری چیست؟
- 3. میزان سهام شناور مطلوب چقدر است؟
- 4. روش محاسبه سهام شناور
- 5. تبعات «سهام شناور آزاد» بالا و پایین شرکتها
- 6. قیمت سهم و تصمیم سهامداران با توجه به سهام شناور آزاد چگونه تغییر میکند؟
- 7. آیا میزان سهام شناور آزاد ثابت است؟
- 8. بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
- 9. آشنایی با شاخص شناور آزاد
- 10. حباب قیمت با توجه به سهام شناور آزاد تغییر میکند؟
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد به سهام یک شرکت اطلاق میشود که برای معامله در بازار آزاد موجود است. سهام قابل معامله عمومی (سهام شناور آزاد) نشان دهنده بخشی از سهام یک شرکت است که میتواند توسط سرمایهگذاران عمومی در بورس خرید و فروش شود. این معیار مهمی است که برای تعیین ارزش بازار و نقدینگی شرکت استفاده میشود. این یکی از مفاهیمی است که در دوره آموزش تابلو خوانی بورس به صورت کامل توضیح داده شده است.
منظور از 1% سهامداری چیست؟
تصور کنید در تابلوی معاملات یک سهم، سهام کل آن شرکت 100 میلیون برگ سهم درج شده است. شما میبایست میزان 1% از این دارایی را حساب کنید که در این مثال 1% از 100 میلیون برگ سهم میشود 1 میلیون برگ سهم. پس اگر شخص حقیقی یا حقوقی بیش از 1 میلیون برگ سهم از این شرکت را داشته باشد به عنوان سهامدار عمده و اگر کمتر از 1 میلیون برگ سهم را داشته باشد به عنوان سهامدار خُرد تلقی میشود.
به همین راحتی شما در این لحظه توانستید تفاوت اولیه و معمول بین سهامداران عمده و خُرد را تشخیص دهید که این تفاوت در میزان دارایی این افراد نسبت به کل دارایی شرکت است. به سهامی که در دست سهامداران خرد (با مالکیت کمتر از 1% سهام) است، سهام شناور میگویند. این میزان سهام در دست سهامداران خُرد و کوچک است و قابلیت خرید و فروش آن به مراتب بیشتر است.
میزان سهام شناور مطلوب چقدر است؟
معمولاً برای سهام شناور درصدی را به عنوان حد نرمال و معقول انتخاب میکنند که آن بین 20% الی 25% میباشد.
اگر درصد سهام شناور بیش از 25% باشد، شاهد نوسانات و فراز و نشیب های زیادی در سهم خواهیم بود و اگر درصد سهام شناور کمتر از 20% باشد، شاهد خشک یا رنج بودن سهم و بعضاً خسته کننده بودن سهم خواهیم بود.
شایان ذکر است که معمولاً وقتی سهام شناور شرکتی خیلی زیاد باشد، افراد نوسان گیر در آن سهم چالش هایی را بوجود میآورند که میتواند باعث ضرر و زیان سهامداران خُرد شود و از طرفی چنانچه سهام شناور شرکتی خیلی کم باشد، کنترل آن سهم در دست سهامداران عمده و بازیگران سهم میافتد و شاید تا مدتها شما با آن سهم باشید اما کسب سودآوری نداشته باشید و در نهایت از آن سهم خسته شوید.
پس بسیار مهم است که بدانیم آیا سهم مورد نظر ما دارای شناوری معقولی است یا نه.
روش محاسبه سهام شناور
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران مدیریتی را مشخص کرد. سهامدار مدیریتی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. سهامداران مدیریتی معمولاً بالای 5 درصد سهام شرکت را دارا میباشند. بنابراین چنانچه در سایت tsetmc سهام شناور شرکتی مشخص نشده بود میتوانید از سربرگ سهامداران، میزان مالکیت سهامداران بالای 5 درصد را باهم جمع کنید و مجموع را از 100 کسر کنید. در این صورت عدد حاصل نشان دهنده میزان سهام شناور آزاد شرکت میباشد.
به طور مثال در نماد ذوب، ترکیب سهامداران شرکت به این صورت میباشند:
حال برای محاسبه درصد سهام شناور آزاد میزان مالکیت سهامداران بالای 5 درصد را باهم جمع میکنیم. عدد حاصل برابر با 73.19 درصد میشود. حال این عدد را از عدد 100 که بیانگر کل میزان سهام یک شرکت است کم میکنیم. نتیجه برابر با 26.81 درصد میباشد. یعنی سهام شناور سهم ذوب 26.81 درصد است.
ما در این بخش روش محاسبه سهام شناور را توضیح دادیم ولی باید این را بدانید که نمیتوانید به همین سادگی معاملات خود را در بازار بورس آغاز کرده و توقع سود داشته باشید. بدون داشتن تخصص و دانش کافی، ممکن است با ضرر جبران ناپذیری مواجه شوید. به همین دلیل پیشنهاد ما این است که حتما یکی از دورههای آموزشی را انتخاب کرده و قبل از ورود به بورس، از تخصص خود اطمینان حاصل کنید. دوره آموزش بورس در مشهد میتواند انتخاب بسیار مناسبی برای افرادی باشد که علاقه زیادی به این بازار مالی دارند.
تبعات «سهام شناور آزاد» بالا و پایین شرکتها
به نظر شما کدام یک از روند معاملات مناسبتری برخوردار است؟ شرکتهای با سهام شناور بالا یا پایین؟ در این بخش، به این سوال پاسخ خواهیم داد:
شرکتهای با سهام شناور بالا
اگر شرکتی نسبت سهام شناور آزاد بیشتری داشته باشد، امکان دستکاری قیمت آن کمتر میشود. چرا که حجم منابع مالی که برای دستکاری آن لازم است، خیلی زیاد میشود. به طور مثال باید 50 میلیارد تومان به بازار سهام مصنوعی منتقل شود تا قیمت سهام شرکت مورد دستکاری قرار گیرد. از طرفی برای سهام اینگونه شرکتها به راحتی نمیتوان شایعه و بازارسازی ایجاد کرد تا سهامداران تحت تأثیر شایعهها که قیمت این سهم افزایش پیدا میکند اقدام به خرید و فروش سهام موردنظر کنند که در واقع در یک مسیر مبهم و اشتباه اقدام به این معامله کردهاند.
شرکتهای با سهام شناور پایین
در نقطه مقابل، هرچقدر یک شرکتی کوچک و سهام شناور آزاد آن پایین باشد، بهراحتی در بورس دچار دستکاری قیمت میشود و سفتهبازان با بازارسازی و هدایت غیرواقعی معاملات اقدام به فریب سرمایهگذاران میکنند.
از نگاه دیگر بالا بودن سهام شناور آزاد، باعث میشود در اوقاتی که سهام مدنظر شما، با افزایش تقاضا مواجه شده است برای افزایش قیمت یا صف خرید نیاز به سرمایهی بالاتری نسبت به سهام با شناور پایین باشد.
برای مثال شرکتی مثل سرمایهگذاری خوارزمی با سهام شناور ۵۱٫۴ درصد برای افزایش قیمت، نسبت به سهام پاکشو با شناور ۲٫۱ درصد نیاز به سرمایهی بالاتری دارد برای مثال خوارزمی برای رشد ۵ درصدی قیمت نیاز به مبادلهی ۵۰ میلیون سهم و رقمی ۲۰ میلیارد تومانی دارد، در حالی که پاکشو با ۲۰ میلیون سهم و کمتر از ۱۰ میلیارد تومان، افزایش قیمت خواهد داشت. بدیهی است که زمانی که تعداد بیشتری از سهام آمادهی عرضه باشد، رشد قیمت با تأخیر همراه خواهد بود.
در زمان افت تقاضا یا صف فروش هم، در شرکتهای با سهام شناور بالا، بهدلیل تعداد زیاد سهامداران، حرکات هیجانی و صف فروش بیشتر و سریعتر از شرکتهای با سهام شناور پایین دیده میشود.
از سوی دیگر، شرکتهای با سهام شناور بالا، نقدشوندگی بالاتری دارند و شما میتوانید به راحتی سهام این شرکتها را خریده یا بفروشید.
قیمت سهم و تصمیم سهامداران با توجه به سهام شناور آزاد چگونه تغییر میکند؟
قیمت سهام در بازار آزاد شناور توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین میشود. این قیمت تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند عملکرد شرکت، روند صنعت، شرایط اقتصادی، تمایل سرمایه گذاران و تفکر بازار قرار دارد.
زمانی که تقاضا برای یک سهم از عرضه بیشتر شود، قیمت سهام تمایل به افزایش دارد. اگر سرمایهگذاران بر این باور باشند که چشم انداز شرکت مساعد بوده یا اخبار مثبتی پیرامون سهام وجود دارد، برای خرید سهام مورد نظر اقدام خواهند کرد. از سوی دیگر، زمانی که عرضه بیشتر از تقاضا باشد، ممکن است قیمت سهم کاهش یابد.
سرمایهگذاران در مورد سهام شناور آزاد بر اساس تحلیل عوامل مختلفی که در بالا ذکر شد تصمیم میگیرند. آنها ممکن است صورتهای مالی، تحقیقات صنعت، بهروزرسانیهای اخبار و روندهای بازار را برای ارزیابی اینکه آیا سهام کمتر یا بیشتر ارزشگذاری شده است، در نظر بگیرند. علاوه بر این، سرمایهگذاران ممکن است قبل از تصمیم گیری، میزان تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری خود را نیز در نظر بگیرند.
در نهایت، سرمایهگذاری در سهام قابل معامله عمومی نیازمند بررسی و تحلیل دقیق برای تصمیمگیری آگاهانه در مورد خرید یا فروش سهام است.
هنگامی که تعداد سهام شناور آزاد تغییر میکند، میتواند بر مالکیت و کنترل یک شرکت تأثیر بگذارد. در اینجا نحوه تغییر سهامداران بر اساس سهام قابل معامله عمومی آمده است:
- افزایش سهام شناور آزاد: اگر شرکتی تصمیم به انتشار سهام اضافی بگیرد یا سهامداران موجود، سهام خود را بفروشند، تعداد این سهام افزایش مییابد. این میتواند منجر به کاهش مالکیت برای سهامداران فعلی شود؛ زیرا درصد مالکیت آنها در شرکت کاهش مییابد. سرمایهگذاران جدیدی که این سهام اضافی را خریداری میکنند، سهامداران جدید میشوند و ممکن است حق رای و حق سهام را داشته باشند.
- کاهش سهام شناور آزاد: اگر سهامداران موجود سهام خود را بازخرید کنند یا اگر شرکتی برخی از سهام موجود خود را باطل کند، تعداد این سهام کاهش مییابد. این میتواند منجر به افزایش تمرکز مالکیت برای سهامداران فعلی با افزایش درصد مالکیت آنها در شرکت شود. با این حال، ممکن است نقدینگی و حجم معاملات سهام را نیز محدود کند.
- تأثیر بر کنترل: تغییرات در سهام قابل معامله عمومی نیز میتواند بر کنترل شرکت تأثیر بگذارد. اگر بلوک بزرگی از این سهام توسط یک سرمایهگذار یا گروهی از سرمایهگذاران خریداری شود، ممکن است از طریق حق رای، نفوذ قابل توجهی بر فرآیندهای تصمیمگیری به دست آورند. این به طور بالقوه میتواند منجر به تغییر در مدیریت یا جهتگیری استراتژیک شود.
توجه به این نکته ضروری است که تغییرات سهام قابل معامله عمومی به طور مستقیم بر همه سهامداران یکسان تأثیر نمیگذارد. این تأثیر به سهامهای فردی بستگی دارد و اینکه آیا آنها بخشی از سهام قابل معامله عمومی هستند یا توسط افراد داخلی، سرمایهگذاران نهادی یا سایر سهامداران بلندمدت نگهداری میشوند.
آیا میزان سهام شناور آزاد ثابت است؟
خیر، مقدار این سهام میتواند در طول زمان تغییر کند. این نوع سهام به سهام یک شرکت اطلاق میشود که برای معامله در بازار آزاد در دسترس است، به استثنای سهامی که توسط افراد داخلی در اختیار دارند یا از معاملات محدود شدهاند. تعداد این سهام میتواند به دلیل عوامل مختلفی مانند انتشار جدید سهام، خرید سهام، معاملات داخلی یا تغییر در ساختار مالکیت تغییر کند.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
هیچ پاسخ قطعی برای اینکه بهترین درصد سهام قابل معامله عمومی چقدر است وجود ندارد، زیرا بسته به عوامل مختلفی مانند اندازه شرکت، صنعت و شرایط بازار میتواند متفاوت باشد. با این حال، درصد بالاتر از سهام قابل معامله عمومی به طور کلی نشاندهنده بازار نقدشوندهتر بوده و میتواند سرمایهگذاران بیشتری را جذب کند.
همچنین امکان کشف بهتر قیمت را فراهم میکند و پتانسیل دستکاری قیمت را کاهش میدهد. از سوی دیگر، درصد بسیار بالایی از سهام قابل معامله عمومی ممکن است منجر به افزایش نوسانات شده و به طور بالقوه اعمال کنترل بر شرکت را برای سهامداران بزرگ آسانتر کند. در نهایت درصد بهینه سهام شناور عمومی به شرایط و اهداف خاص شرکت و سهامداران آن بستگی دارد.
آشنایی با شاخص شناور آزاد
شاخص آزاد شناور یک شاخص بازار سهام است که عملکرد زیرمجموعه خاصی از سهام را در یک شاخص بازار گسترده تر اندازه گیری میکند. این شاخص بر روی سهام یک شرکت که برای تجارت در دسترس عموم است، به استثنای سهامداران کنترل کننده، دولتها یا سایر سرمایه گذاران استراتژیک، تمرکز میکند.
نکات کلیدی برای درک شاخص شناور آزاد:
- محاسبه: شاخص آزاد شناور تنها با در نظر گرفتن سهام موجود برای معامله در بازار آزاد محاسبه میشود. سهامی که توسط افراد داخلی، مروجین و سایر نهادهایی که کنترل قابل توجهی بر تصمیمگیری شرکت دارند، مستثنی میشود.
- اهمیت: شاخص آزاد شناور نمایش دقیقتری از ارزش بازار و نقدشوندگی سهام یک شرکت ارائه میدهد. این نشان دهنده بخشی از سهام است که به طور فعال معامله شده و در دسترس همه سرمایه گذاران است، که میتواند بر حرکت قیمت و تصمیمات سرمایهگذاری تأثیر بگذارد.
- معیارهای ورود: شرکتهای مشمول یک شاخص شناور آزاد باید معیارهای خاصی را در رابطه با ساختار سهام عمومی خود داشته باشند. به طور معمول، آنها باید حداقل درصدی از سهام را برای معامله در بازار آزاد داشته باشند.
- روش وزندهی: وزن تخصیص یافته به هر سهم در شاخص شناور آزاد معمولا بر اساس ارزش بازار آزاد شناور آن است. این بدان معنی است که سهام با سهام آزادانه بالاتر، تأثیر بیشتری بر عملکرد کلی شاخص خواهد داشت.
- مقایسه با سایر شاخصها: ممکن است شاخص آزاد شناور با سایر شاخصهای بازار که تمام سهام موجود را برای محاسبه در نظر میگیرند، متفاوت باشد. به این ترتیب، میتواند بینشهای متفاوتی در مورد روند بازار و احساسات سرمایهگذار ارائه دهد.
- سودمندی برای سرمایهگذاران: سرمایهگذاران اغلب از شاخصهای شناور آزاد به عنوان معیار برای ارزیابی عملکرد پرتفوی (لیست اوراق بهادار یک شخص حقیقی یا حقوقی) خود یا مقایسه آن با سایر گزینههای سرمایهگذاری استفاده میکنند. این شاخصها همچنین میتوانند بهعنوان مرجع اساسی برای محصولات مالی مختلف مانند صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) یا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک استفاده شوند.
- مثالها: برخی از نمونههای معروف شاخصهای شناور آزاد شامل شاخصهای شناور آزاد S&P 500، شاخص شناور آزاد FTSE 100 و سریهای شاخص شناور آزاد MSCI هستند.
درک شاخص شناور آزاد میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا بینشی در مورد پویایی بازار داشته باشند و بر اساس عملکرد سهامی که برای معامله در دسترس هستند، تصمیمات سرمایهگذاری آگاهانه بگیرند.
حباب قیمت با توجه به سهام شناور آزاد تغییر میکند؟
بله، حباب قیمت میتواند با توجه به سهام شناور آزاد تغییر کند. سهام قابل معامله عمومی به سهام یک شرکت اطلاق میشود که برای معامله در بازار آزاد در دسترس است، به استثنای هر گونه سهامی که توسط افراد داخلی یا سهامداران اصلی در اختیار دارد.
اگر عرضه محدود سهام قابل معامله عمومی و تقاضای بالای سرمایهگذاران وجود داشته باشد، میتواند شرایطی ایجاد کند که قیمت سهام به سرعت افزایش یابد و منجر به حباب قیمتی شود. این به این دلیل است که تعداد خریداران در بازار بیشتر از فروشندگان است که باعث افزایش قیمت میشود.
در مقابل، اگر افزایش عرضه سهام قابل معامله عمومی، چه از طریق انتشار جدید و چه از طریق فروش سهامداران موجود، منجر به کاهش تقاضا و ترکیدن حباب قیمتی بالقوه شود. این به این دلیل است که تعداد فروشندگان بیشتر از خریداران در بازار بوده که باعث کاهش قیمتها میشود.
بنابراین، تغییرات در دسترس بودن سهام قابل معامله عمومی میتواند بر پویایی حباب قیمت تأثیر بگذارد.
نتیجه گیری
در این مطلب در رابطه با سهام شناور آزاد صحبت کرده و سعی کردیم تا تمامی جزئیات را در رابطه با این موضوع با شما در میان بگذاریم. آشنایی با تمامی جزئیات و مفاهیم بورس شما میتوانید به معاملهگری حرفهای تبدیل شوید. در نهایت اگر هر سوالی در رابطه با این سهام یا بازار بورس دارید، میتوانید از طریق بخش کامنتها با ما در میان بگذارید. کارشناسان پارسیان بورس در اسرع وقت پاسخ شما را ارسال خواهند کرد.