شبکه همتا به همتا (P2P) چیست و کاربرد آن در ارز دیجیتال چگونه است؟

اگر فردی هستید که به طور مداوم از اینترنت استفاده می‌کنید بعید است نام شبکه‌های همتا به همتا (peer to peer) به گوشتان نخورده باشد. در این مقاله  از آکادمی پارسیان بورس نیز قصد داریم به این موضوع بپردازیم که شبکه‌ همتا به همتا (P2P) چیست و چه کاربردی دارد.

یکی از کاربرد‌های این نوع شبکه‌ها برای ثبت تراکنش‌های ارزهای دیجیتال است که اولین‌بار از این نوع شبکه P2P برای ثبت تراکنش‌ها استفاده شد. قبلاً از این نوع شبکه‌ بیشتر برای انتقال یک فایل از یک کامپیوتر به یک کامپیوتر دیگر به طور مستقیم استفاده می‌شد. برای آشنا شدن  بهتر با این موضوع با ما همراه باشید.

شبکه همتا به همتا چیست؟

در این بخش قصد داریم به این نکته بپردازیم که شبکه همتا به همتا (peer to peer) چیست. به زبان ساده این شبکه زمانی برقرار می‌شود که دو کامپیوتر بدون اتصال به شخص ثالث و یا بدون اتصال به یک سرور مشترک به یکدیگر وصل شوند. شبکه P2P یک شبکه غیر‌متمرکز به‌حساب می‌آید که تحت نظارت هیچ شخص دیگری نیست و فقط دو کامپیوتر به طور مستقیم با هم در ارتباط هستند.

در یک شبکه همتا به همتا تمامی سیستم‌ها و یا کامپیوترهای موجود در شبکه با هم برابرند که در آن دسترسی ساده به اطلاعات و منابع برای همه کامپیوترها آزاد است. در این سیستم کاربران می‌توانند آنچه را که بر روی کامپیوترشان است برای دیگران به اشتراک بگذارند.

تا اینجا اندکی با این موضوع که جزویی از اصول و مفاهیم اولیه دوره آموزش ارز دیجیتال در مشهد می باشد، با مفهوم  شبکه‌های همتا به همتا چیست آشنا شدیم حال می‌خواهیم چند کاربرد واقعی از این شبکه‌ها را معرفی کنیم.

• اشتراک فایل
• ثبت تراکنش ارز دیجیتال و بلاک‌چین
• نرم‌افزارهای منبع آزاد (Open-source)

تاریخچه شبکه همتا به همتا (peer to peer)

در سال 1979 سیستم Usenet که توسط دانشجویان آمریکایی به وجود آمد. در این سیستم کامپیوترها از طریق یک شبکه همتا به همتا به یکدیگر متصل می‌شدند و فایل‌هایی که به آن‌ها نیاز داشتند را کپی می‌کردند و سپس قطع می‌شدند.

این شبکه در سال 1999 توسط یک دانشجوی امریکایی به اسم شاون فاندیگ در سیستم اشتراک موزیک به اسم Napster به کار گرفته شد. در این سیستم افراد می‌توانستند به یک سرور متمرکز وصل شده و با سرچ کردن نام آهنگ متوجه شوند که این آهنگ خاص بر روی چه کامپیوترهایی وجود دارد. سپس با وصل شدن با آن کامپیوتر قادر بودند آهنگ موردنظر خودشان را دانلود کنند.

تا اینجا راجع به Napster و این که  شبکه همتا به همتا (P2P) چیست و چگونه عمل می‌کند صحبت کردیم. مشکل شبکه Napster، اتصال آن به یک شبکه مرکزی برای پیدا کردن کاربر متناسب به خود بود که این مشکل نیز در سال 2000 توسط Gnutella حل شد. این شبکه برای انتقال فایل استفاده می‌شد که این شبکه با استفاده از یک پرتکل خاص کاربران را قادر می‌ساخت بدون استفاده از یک سرور مرکزی یکدیگر را پیدا کنند.

در سال 2000 پروتکل فری نت (Freenet) یا اینترنت مجانی به وجود آمد که امروزه تحت عنوان دارک نت (darknet) نام‌گذاری شده است. در این پروتکل فایل‌های رمز‌گذاری شده توسط کامپیوتر‌های میانی بدون این که از محتوا آن مطلع باشند؛ جستجو و ارسال می‌شود. در این شبکه کاربران کاملاً پنهان می‌مانند.

بیت‌کوین در سال 2009 مدل جدید از شبکه‌های P2P یا همتا به همتا را معرفی کرد. حال درباره این موضوع می‌خواهیم صحبت کنیم که در بیت‌کوین شبکه همتا به همتا چیست و چگونه عمل می‌کند. بیت‌کوین برخلاف دیگر شبکه‌ها که کار ارسال اطلاعات و فایل را بر عهده داشتند سیستمی غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش برای جلوگیری از دست‌کاری به وجود آورد.

شبکه Peer to Peer چگونه کار می‌کند؟

شبکه همتا به همتا ارتباط بین کامپیوترهای مختلف است که هر کامپیوتر به‌صورت یک گره در یک شبکة گره‎‌ای عمل می‌کند. به‌صورت مشخص تقسیم‌بندی فعالیت برای هر گره وجود ندارد اما هرکدام وظیفه‌ای مساوی بر عهده دارند. در این نوع شبکه‌ها درواقع واسطه سومی برای دریافت و انتقال اطلاعات نیست و مستقیم اطلاعات از کامپیوتر 1 به کامپیوتر 2 منتقل می‌شود.

برای پاسخ به این سؤال که شبکه‌های همتا به همتا چیست و چگونه کار می‌کند و این که در این نوع شبکه کامپیوترها چه‌طور به یکدیگر متصل می‌شوند باید گفت که دو نوع شبکه وجود دارد. شبکه‌های ساختاریافته و شبکه‌های ساختار نیافته.

در شبکه‌های ساختار نیافته کاربران به‌راحتی به شبکه وصل می‌شوند اما سرچ کردن در آن ممکن است دردسرساز باشد. مثلاً برای یک فایل یا محتوای محبوب شاید به‌راحتی بتوان دسترسی پیدا کرد. اما سرچ و پیدا کردن یک فایل کمیاب که بر روی تعداد کمی کامپیوتر موجود است؛ سخت و حتی غیرممکن خواهد شد.

در شبکه‌های ساختار یافته برخلاف شبکه‌ی قبلی هر کامپیوتر یا هر گره از بخش خاصی از محتوا در شبکه مراقبت می‌کنند به طور خلاصه کامپیوتر ها متمرکز بر روی محتوای خاصی نیستند و دسترسی را برای هر نوع محتوایی ساده‌تر می‌کند.

پیشنهاد ویژه: دوره‌های تخصصی آموزش ارز دیجیتال

مزایا و معایب شبکه همتا به همتا

در بخش‌های قبل درباره این موضوع صحبت کردیم که شبکه‌های همتا به همتا چیست و چگونه کار می‌کند حال قصد داریم برخی از مزایا و معایب شبکه همتا به همتا را معرفی کنیم.

مزایا شبکه peer to peer

• شبکه‌ همتا به همتا از کاربران و کامپیوترهای زیادی تشکیل شده است و با حذف یک کامپیوتر اتفاق خاصی در سیستم رخ نمی‌دهد.
• این سیستم بسیار مقیاس‌پذیر است یعنی یا افزوده شدن کامپیوترهای دیگر فرایند بسیار ساده‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.
• این شبکه‌ها برای انتقال فایل بهترین‌اند. یک فایل خاص می‌تواند در چندین سیستم وجود داشته باشد که دسترسی با فایل را بسیار ساده می‌کند.
• نیازی به نصب سرور و برنامه‌ریزی برای آن نیست.
• نصب شبکه همتا به همتا بسیار آسان است.
• نیازی به خرید سرور های گران قیمت  در مبادله همتا به همتا نیست.
• هر کاربر  سیستم خود را کنترل می کند و نیازی به مدیریت سخت شبکه نیست.

معایب شبکه همتا به همتا

• ممکن است فایل‌های ویروسی توسط یک شخص منتشر شود
• در برخی از موارد کوچک امنیت کمی دارند (در خصوص ارز دیجیتال و دیگر موارد مشابه این امنیت زیاد هم هست)
• هر کامپیوتر بوسیله سایر PC ها قابل دسترسی است که این عامل موجب کاهش محسوس سرعت عملکرد هر کاربر می­شود.

نتیجه‌گیری

در این مقاله متوجه شدیم شبکه‌های همتا به همتا چیست و چه‌طور عمل می‌کند. همان‌طور که بیان شد این نوع شبکه‌ها ساختار پیچیده‌ای دارند و این شبکه یکی از مهم‌ترین فناوری‌هایی است که امروزه از آن استفاده می‌شود. چیزی که کاربرد این شبکه پیچیده را منحصر به فرد می‌کند استفاده از این نوع شبکه در زمینه بلاک‌چین است.

دخالت این نوع شبکه در زمینه بلاک‌چین ممکن است در چندین سال آینده سیستم مالی و بانکی دنیا را متحول کند. البته کاربرد مهم این نوع شبکه در انتقال و اشتراک‌گذاری فایل نیز نباید نادیده گرفت که این کار را برای کاربران بسیار ساده‌تر می‌کند و زحمت ساخت سرور مرکزی را کم می‌کند.