نحوه شناسایی ارزهای پامپی و دامپی؛ فرار از یک تله پرتکرار کریپتوکارنسی

بعد از خواندن این مقاله، نحوه شناسایی ارزهای پامپی و دامپی را یاد خواهید گرفت و در دام ضررهای مالی قابل توجه در بازار کریپتو کارنسی نخواهید افتاد. کلاهبرداری ارزهای دیجیتال به هیچ وجه مقوله دور از دسترسی نیست. مخصوصاً اگر رایج‌ترین نوع آن یعنی ارزهای پامپی را نتوانید تشخیص بدهید.

به طور خلاصه ارزهای پامپی و دامپی نوعی کلاهبرداری مالی است که در آن افراد یا گروه‌ها به صورت غیرواقعی قیمت یک دارایی مثل یک ارز دیجیتال را با انتشار اطلاعات دروغین و غلط و ایجاد buzz، افزایش یا کاهش می‌دهند. پس از افزایش قیمت ارز پامپی به دلیل افزایش تقاضا، کلاهبرداران دارایی‌های خود را با سود می‌فروشند. این موضوع باعث ریزش ناگهانی دارایی و ضررهای سنگین برای سرمایه گذاران ناآگاه می‌شود.

ارزهای پامپی و دامپی جدید نیستند و زمان زیادی است که وجود داشته‌اند. اما امروزه با بیشتر مطرح شدن ارزهای دیجیتال، رایج‌تر و پیچیده‌تر شده‌اند. ماهیت غیرمتمرکز و غیرقابل تنظیم بازار کریپتو، اجرای این طرح‌ها را برای کلاهبرداران آسان‌تر می‌کند.

نحوه شناسایی ارزهای پامپی: نشانه ها

شناسایی پامپی بودن یک ارز نیاز به هوشیاری و دانشتن رد فلگ (پرچم‌های قرمز) دارد. چند شاخص کلیدی وجود دارد که به آن‌ها می‌پردازیم:

1. افزایش قیمت غیرقابل توضیح

افزایش ناگهانی و قابل توجه قیمت بدون یک کاتالیزور واضح می‌تواند نشان‌دهنده یک ارز پامپی و دامپی باشد.

2. مقالات خبری ساختگی و هیاهوی سوشال مدیا

یک کوین با حجم کوچک که به طور گسترده در مقالات خبری پولی پوشش داده می‌شود و ناگهان توجه رسانه‌های اجتماعی را تجربه می‌کند، اغلب نشان می‌دهد که یک پامپ در حال رشد است. گروه‌های چت، فروم‌ها یا اینفلوئنسرها اغلب درگیر انتشار ادعاهای مثبت اما غیرمستند یا گمراه‌کننده در مورد ارز دیجیتال می‌شوند، مانند پارتنرشیپ‌ها، تأییدیه‌ها، رویدادهای آینده یا پیشرفت‌های غیرمنتظره تکنیکال.

حتی بخش کامنت‌های ویدیوهای مرتبط با کریپتو در یوتیوب هدف اصلی برای هایپ کردن یک کوین است. در این سناریو، کلاهبرداران در تلاشند تا مسیر کامنت‌ها را تغییر دهند و نظراتی را درباره کوینی که قصد تبلیغش را دارند، به مکالمات واقعی وارد کنند. البته این قالب‌ها به راحتی قابل تشخیص است. معمولاً با تشکر و سپس پرس و جو در مورد یک کوین یا پروژه خاص شروع می‌شود. این نوع نظرات که در بسیاری از کانال‌های دیگر یوتیوب هم وجود دارد، این حس را ایجاد می‌کنند که در مورد یک پروژه اشتیاق واقعی و زیادی وجود دارد، در حالی که واقعیت متفاوت است. نمونه این نوع کامنت‌ها را در عکس زیر مشاهده می‌کنید:

خیلی وقت‌ها ارتباط اولیه در گروه‌های پامپ و دامپ اتفاق می‌افتد. این گروه‌ها معمولاً در پلتفرم‌های پیام‌رسانی که قابلیت رمزنگاری داشته باشند مثل تلگرام تشکیل می‌شود. معمولاً این نوع پیام‌رسان‌ها قابلیت سوپرگروه هم دارند که بالای هزاران نفر بتوانند در آن عضو شوند. در این گروه‌ها، عوامل اصلی کلاهبرداری بعد از خرید و معرفی یک کوین خاص، آن را پامپ می‌کنند. دیگر اعضای بی‌خبر گروه هم شروع به صحبت کردن از آن در گروه، وبلاگ‌ها و باقی سوشال مدیاها می‌کنند.

گاهی کار به جایی می‌کشد که اخبار جعلی این کوین‌های پامپی در رسانه‌های معتبر هم منتشر می‌شود. در نتیجه این حمایت ناگهانی، افراد بیشتری آن را می‌خرند و درنتیجه جهش بزرگی می‌کند. حال عوامل اولیه این دارایی، رمزارزهای خود را می‌فروشند و یک‌باره قیمت آن دامپ می‌کند. سایر اعضای گروه پامپ و دامپ هم در پی این اتفاق، رفتار مشابهی نشان می‌دهند و سرمایه‌داران از همه‌جا بی‌خبر ضررهای هنگفتی می‌کنند چون ارز ناگهانی سقوط می‌کند، درحالی‌که آن‌ها بعد از افزایش ارز را خریده بودند.

اصطلاحی وجود دارد به اسم رسانه پولی یا رسانه پرداخت‌شده (Paid media) که در این جریان پول می‌گیرند تا این ارزهای پامپی را تبلیغ کنند. درواقع این رسانه‌ها، محتوایی از کلاهبرداری‌های مالی منتشر می‌کنند که بدون هیچ سوالی توسط بسیاری از رسانه‌های ارز دیجیتال پروموت می‌شود و حتی در سایت‌های معتبری مانند PR Newswire هم سر و کله‌اش پیدا خواهد شد.

3. حجم کم معاملات و ارزش بازار

طرح‌های کلاهبرداری همچون ارزهای پامپی در ارزهای دیجیتال با نقدینگی پایین رشد می‌کنند، بنابراین اجتناب از چنین دارایی‌هایی می‌تواند ریسک شما را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. ارزهای پامپ و دامپ معمولاً دارای مارکت کپ (ارزش بازار)، حجم معاملات و نقدینگی پایینی هستند که همین موضوع، دستکاری قیمت را با مقادیر نسبتاً کمی آسان می‌کند.

4. لیستینگ صرافی‌های ناامن یا رگوله‌نشده

در بعضی از صرافی‌ها نظارت و شفافیت کمتری وجود دارد و همین باعث می‌شود برای لیست کردن ارزها قوانین آسان‌تر باشد. صرافی‌هایی مانند کوین بیس، کراکن، بایننس و مشابه آن‌ها قوانین سختی برای لیستینگ دارند. همین باعث می‌شود که کوین های کلاهبرداری از بین بروند.

5. استفاده فعالانه از FOMO

مروج‌های ارزهای پامپی و دامپی اغلب خریداران بالقوه را ترغیب می‌کنند که سریع عمل کنند و فرصتی را که یک بار در طول عمر می‌گذرد از دست ندهند. با این روش، احساس فوریتی ایجاد می‌کنند و به سرمایه گذار ترس از دست دادن می‌دهند، که همین فرصتی برای فریب او می‌شود.

6. توصیه‌های سرمایه گذاری مشکوک

مراقب توصیه‌های سرمایه گذاری و مالی از سمت سوشال مدیا و منابع تایید نشده باشید. همین یک مورد هم می‌تواند منجر به زیان‌های قابل توجهی شود. رفتار کردن طبق مشاوره سرمایه گذاری از سوی افراد مشهور، به طور خاص ریسک بالایی دارد.

نمونه‌های ارزهای پامپی

بیت کانکت Bitconnect (BCC): یک ارز دیجیتال بود که از طریق یک برنامه وام دهی سود بالایی را وعده می‌داد. اگرچه این ارز دیجیتال یک طرح کلاسیک پامپ و دامپ بود که هزاران سرمایه گذار را از سرتاسر جهان جذب کرد. این طرح با ایجاد تقاضای غیرواقعی برای ارز دیجیتال، بالا بردن قیمت و سپس سقوطش، بر روی سرمایه گذاران ناآگاه عمل کرد. در ژانویه 2018، قیمت Bitconnect سقوط کرد و ضررهای قابل توجهی برای سرمایه گذاران به وجود آورد.

سیف‌مون SafeMoon (SAFEMOON): یک ارز دیجیتال است که از طریق مدل توکنومیکس خود وعده بازدهی و سود بالایی را داده بود. این ارز دیجیتال در سوشال مدیا محبوبیت پیدا کرد و باعث افزایش قیمت و جذب هزاران سرمایه گذار شد. با این حال، این نیز یک طرح کلاسیک پامپی و دامپی بود که با ایجاد تقاضای جعلی برای ارز دیجیتال و سپس ریختن آن بر روی سرمایه‌گذاران ناآگاه عمل می‌کرد.

 :VikingsChain (VKG) در گذشته با طرح های پمپ و تخلیه همراه بوده است. مواردی وجود داشته است که قیمت ارزهای دیجیتال به سرعت افزایش یافته و به دنبال آن کاهش شدیدی داشته است. یکی از این موارد در نوامبر 2021 رخ داد، زمانی که VKG پس از توئیت ایلان ماسک در مورد ماه و وایکینگ‌ها، شاهد افزایش قیمت حدود 350 درصدی بود.

نحوه شناسایی ارزهای پامپی با سایت CryptocurrencyAlerting

سایت کریپتوکارنسی آلترینگ دقیقاً برای این طراحی شده است که به شما درباره ارز موردنظرتان خبر بدهد. با این سایت نیاز نیست خودتان هربار قیمت را چک کنید. برای هر رمزارز از بازار سرمایه که مدنظرتان است از لحاظ قیمت، حجم معاملات، مارکت کپ و دامیننس، می‌توانید یک آلارم بگذارید. حتی می‌توانید تعیین کنید این آلارم از طریق ایمیل، نوتیفیکیشن گوشی، اس‌ام‌اس، پیام تلگرام، پیام دیسکورد یا راه‌های دیگر به شما خبر داده شود.

وارد این سایت که شدید با صفحه زیر روبرو خواهید شد:

می‌توانید از منوی وسط صفحه انتخاب کنید که هشدار مدنظرتان کدام یک باشد. بیشترین تریدرها نوع اول را انتخاب می‌کنند و روی گزینه price کلیک می‌کنند.

در قسمت seand me a … as soon as شما انتخاب می‌کنید که از چه طریقی دوست دارید خبر بگیرید. برای مثال ما ایمیل را انتخاب کردیم. به محض این که ارز مدنظر به آن قیمت برسد به شما اطلاع داده خواهد شد. در قسمت بعد رمزارز را انتخاب می‌کنید. برای مثال ما BNB را انتخاب کردیم. در بخش بعد دو گزینه داریم above یعنی بالا و below که یعنی پایین. انتخاب می‌کنید که از قیمت از نرخ موردنظر شما بالاتر یا پایین‌تر رفت، آلارم بگیرید. در نهایت قیمت ارز را برحسب دلار، بیتکوین یا سایر ارزها می‌توانید تعیین کنید. در این عکس قیمت bnb، 569.30 است و قیمت آلارم را 572.50 تنظیم کرده‌ایم. درنهایت انتخاب کنید که این قیمت را از کدام صرافی ببیند و به شما اطلاع بدهد. بعد از تنظیم همه گزینه‌ها، گزینه SET ALERT را بزنید و با صفحه زیر روبرو شوید:

حالا باید در این سایت ثبت‌نام کنید تا به شما اجازه ست کردن هشدار را بدهد و بعد برایتان بفرستد. همانطور که گفتیم می‌توانید این هشدار را براساس نرخ تنظیم نکنید و از دیگر مولفه‌های بازار بهره ببرید.

نحوه شناسایی ارزهای پامپی: جلوگیری از ضرر

قطعاً همانطور که راه‌هایی هست که نشانه‌های ارزهای پامپی را پیدا کنید، نشانه‌هایی برای پیشگیری و ضرر نکردن هم باید باشد که از سرمایه شما محافظت کند:

1. تحلیل فاندامنتال پیش از خرید

 انجام تحقیقات کامل قبل از سرمایه گذاری در هر ارز دیجیتال بسیار مهم است. این شامل تحقیق در مورد تیم پشت پروژه، نقشه راه پروژه و وایت پیپر، مارکت کپ ارز دیجیتال و حجم معاملات است. بهترین راه داشتن دانش تحلیل فاندامنتال و بررسی آن از طریق سایت‌هایی مثل CoinMarketCap است.

2. استفاده از تحلیل تکنیکال برای شناسایی حرکات غیرعادی قیمت و حجم

تحلیل تکنیکال ابزار مفیدی برای شناسایی حرکات غیرعادی قیمت و حجم معاملات در بازار ارزهای دیجیتال است. می‌توانید از نمودارهای قیمت و شاخص‌ها برای تجزیه و تحلیل داده‌‌های یک ارز دیجیتال و شناسایی هر گونه الگو یا روند غیرعادی استفاده کنید. با تحلیل تکنیکال و توجه به گذشته بازار تشخیص روندهای غیرمعمولی ساده‌تر است. به عنوان مثال، جهش ناگهانی قیمت یا حجم بالای معاملات می‌تواند نشانه‌هایی از یک ارز پامپ و دامپ باشد.

3. خود را به‌روز نگه دارید

به روز ماندن در مورد اخبار و روندهای بازار می‌تواند به شما کمک کند تا کلاهبرداری بالقوه ارزهای پامپی را قبل از وقوع شناسایی کنید. شما باید منابع خبری معتبر را دنبال کنید و از روندها و تحولات در بازار ارزهای دیجیتال مطلع باشید. این موضوع می‌تواند کمک‌تان کند تا از قربانی شدن در طرح‌های پامپی جلوگیری کنید. همچنین بهتر است ارزهایی را موردنظر قرار دهید که معامله‌گران و فاندامنتالیست‌های شناخته‌شده آن‌ها را معرفی کرده‌اند. برای مثال افرادی مثل ویتالیک بوترین و دن لاریمر احتمالاً رمزارزهای پامپی را معرفی نکنند بلکه سراغ پروژه‌های بهتری بروند.

نتیجه گیری

مهم‌ترین دلیلی که افراد در دام کلاهبرداری ارزهای پامپی می‌افتند این است که برای سرمایه‌گذاری و کسب سود سریع در بازار ارزهای دیجیتال وسوسه‌انگیز هستند. ارزهای پامپی غیرقانونی هستند و می توانند عواقب جدی برای کسانی که درگیرشان می‌شوند، داشته باشند. مهم است که بتوانیم نشانه‌های این نوع از کلاهبرداری رایج را شناسایی کنیم و قربانی آن‌ها نشویم.

سوالات متداول

1. چگونه می‌شود از پامپ شدن یک کوین مطمئن شد؟
   نمی توان با اطمینان دانست که آیا کوینی پامپ می‌کند یا نه. در حالی که برخی از شاخص‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد ممکن است مشمول طرح پامپ و دامپ باشد، مانند جهش ناگهانی قیمت، حجم معاملات بالا، شایعات و فقدان ارزش فاندامنتال. با این حال، این عوامل تضمینی برای پامپ کوین نیستند.
2. آیا پامپ و دامپ شدن ارزهای کریپتو غیرقانونی است؟
   ارزهای رمزنگاری شده، اوراق بهادار یا فارکس نیستند و به همین دلیل، با وجود اینکه پامپ و دامپ از نظر اخلاقی و قانونی بحث برانگیز هستند، لزوماً قوانین موجود را نقض نمی‌کنند. با این حال، وجود ارزهای پامپی و دامپی در فضای صرافی‌های رگوله، غیرقانونی تلقی می‌شوند.