حفظ ارزش پول در دوران تورم

شاید بارها داستان‌هایی از بزرگترها درمورد این‌که در زمان قدیم با پول کمتری می‌توانستند خریدهای خود را انجام دهند یا امور روزانه خود را بگذرانند شنیده‌اید؛ اما امروزه برای همان خرید‌های مقدار پول بیشتری نیاز است.

در‌ هر حال همه ما تورم را در زندگی خود احساس کردیم و تاثیرات آن را بر روی کیفیت زندگی دیده‌ایم؛ اما ممکن است هنوز معنی دقیق آن و علت به‌وجودآمدن دوران تورم و چگونگی حفظ ارزش پول را در دوران تورم هنوز ندانیم.

در این مقاله تلاش بر این شده که تعریف ساده و عامه‌ای برای تورم بیان شود و راهکارهایی برای حفظ ارزش ریال در مقابل تورم معرفی شود.

تعریف تورم:

به زبان ساده افزایش بی‌رویه و لجام‌گسیخته قیمت‌ها تورم نام دارد.

نرخ رشد قیمت‌ها=تورم

تورم موجب افزایش سطح عمومی قیمت‌ها می‌شود. این تعریف به معنای آن است که با گذر‌زمان، تورم باعث می‌شود که قیمت اکثر کالاها و خدمات افزایش یابد. اگرچه ممکن است قیمت برخی از آن‌ها ثابت و گاهی کاهش بیابید اما متوسط و میانگین قیمت همه کالاها و خدمات دردوران تورم افزایش خواهد‌داشت.

قیمت مواد اولیه + یارانه انرژی = هزینه تولید ⇑ ⇐  قیمت تمام شده محصول ⇑

                         ↓                                                      ↓

                  حذف یارانه انرژی                                             تورم

نمودار بالا به خوبی یکی از علت‌های تورم را نشان می‌دهد.

دلایل تورم:

1- تورم ناشی از فشار تقاضا: تقاضا > عرضه = نرخ تورم

2- تورم ناشی از افزایش هزینه: افزایش قیمت مواد اولیه

3- تورم ناشی از وضعیت بخشی:

اگر د‌ر یک بخش از اقتصاد قیمت‌ها افزیش یابد اما تولید و درآمد ملی ثابت باشد به دلیل چسبندگی قیمت‌ها (قیمت‌ها تمایلی به‌حرکت رو‌به‌پایین ندارند و می‌چسبند) افزایش قیمت در یک بخش موجب می‌شود سایر بخش‌ها نیز هم افزایش قیمت پیدا کنند.

4- تورم بنیادی یا ساختاری:

مخصوص کشور‌های در حال توسعه است و از ساختار خاص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور‌ها ایجاد می‌شود به‌دلایلی مانند کمبود امکانات حمل‌ و‌ نقل، وجود انحصارات قانونی، تولید بسیار بد درآمد، بروکراسی اداری.

تورم در ایران:

تورم در ایران موضوعی جدید نیست بلکه این موضوع از چندین دهه پیش زندگی مردم را تحت شعاع خود قرار داده‌ است.

طبق اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه اسفند ماه ١٣٩٨ برای خانوارهای کشور به ٣٤,٨ درصد رسیده است.

شاخص قیمت مصرف کننده –اسفند ۱۳۹۸ > درگاه ملی آمار

طبق اعلام بانک جهانی, افزایش رکود و تورم در‌صورت تداوم محدودیت صادرات نفت، تداوم کاهش ارزش پول‌ ملی، افزایش هزینه‌های دولت و محدودتر شدن توان بانک‌ها در تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در‌ انتظار اقتصاد کشور ایران است.

راهکار‌هایی برای حفظ ارزش ریال در مقابل تورم:

در‌ دوران تورم همواره مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود راه‌کارهای متفاوتی از جمله خرید مسکن و زمین، خرید طلا، تبدیل ریال به ارز‌های خارجی و سرمایه‌گذاری در بازار بورس را انتخاب کرده‌اند.

با توجه به رکود دوره‌ای مسکن که در پیش‌رو بخش ساخت‌ و‌ ساز و مسکن ایران قرار داد، سرمایه گذاری در 4 گزینه‌ی مسکن، طلا، ارز و بورس می‌تواند انتخاب خوبی برای جلوگیری از کاهش ارزش ریال باشد.

در نمودار پیشتازی بازار‌بورس در‌ طی این چند‌سال کاملاً مشهود است.

سرمایه گذاری در طلا:

بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار طلا معتقدند که طلا به عنوان محافظ تورمی، در طول زمان ارزش خود‌را‌ از دست نمی‌دهد.

طلا یکی از عنصرهای سرمایه‌گذاری است که تنها با عوامل خارجی تحت تأثیر قرار می‌گیرد و عوامل داخلی بر قیمت آن آن‌گونه تأثیر نمی‌گذارد.

جذابیت بازار طلا به عنوان یک بازار سودده در کل دنیا و حتی کشورهای دیگر نیز مطرح است. یکی دیگر از روش‌های سرمایه‎ در ایران خرید سهام صندوق‌های سرمایه گذاری طلا است مانند: ( صندوق پشتوانه طلای لوتوس، صندوق سرمایه‌گذاری زرافشان امید ایرانیان، و صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای مفید).

با سرمایه گذاری در صندق های سرمایه گذاری طلا علاوه بر کم کردن ریسک نگهداری طلا به صوت فیزیکی از قابلیت (ایی.‌تی.‌اِف) بودن آن می‌توانید بهره‌مند شوید.

این بدان معناست که برای صدور یا ابطال واحدهای این صندوق (همان خرید و فروش) نیاز به مراجعه حضوری به مدیر صندوق نیست و از طریق سامانه معاملات آنلاین همه کارگزاری‌ها قابل انجام است.

سرمایه گذاری در ارز:

بازار ارز یکی از پر ریسک‌ترین بازارهاست و برای کسانی که آشنایی به این بازار ندارند ریسک زیان زیادی وجود دارد.

در کنار بازار ارز بازارهایی وجود دارند که ریسک کمتری دارند ولی بازدهی بیشتری عاید شما می‌شود مانند بازار بورس.

سرمایه گذاران در بازار ارز معتقدند که رابطه‌ای مستقیم بین نرخ ارز و نرخ تورم وجود دارد و از نگهداری ارز به جای ریال به عنوان راهکاری در برابر تورم استفاده می‌کنند.

سرمایه گذاری در این حوزه باعث حفظ ارزش پول در این سال‌های تورم نبوده که از جمله دلایل آن می‌توان به کنترل دولت بر بازار ارز و ممانعت از تعدیل قیمت آن بوده است. (معمولاً دولت‌ها به صورت محسوس و نامحسوس بازار ارزهای اصلی را تحت کنترل دارند و از نوسان شدید آن جلوگیری کرده و حتی گاهی قیمت این نوع ارزها را به صورت مصنوعی پایین نگه می‌دارند.)

(چنانچه نرخ ارز آزاد هم محاسبه شود، میزان بازدهی ارز از طلا و بورس کمتر خواهد بود.)

سرمایه گذاری در بازار مسکن:

تحولات بازار مسکن همواره وابسته به متغیرها و عواملی مختلف بوده و نمی‌توان هیچ‌گاه با قاطعیت از رشد یا عدم رشد این بخش سخن به میان آورد.

آنچه که مشهود است با افزایش قیمت 100 درصدی قیمت مسکن در دو سال گذشته قدرت خرید خانوارها در این زمینه کاهش یافته است، اما انتظار می‌رود بخش متولی مسکن و مسئولان نظام بانکی اقدام به دادن تسهیلات در این حوزه کنند.

با توجه به تنش‌های سیاسی کشور به نظر می‌رسد بخش مسکن تا مدتی در مرکز توجه سرمایه‌گذاران و سفته بازان قرار نداشته باشد؛ بنابراین از این جهت انتظار افزایش محسوس قیمت و جهش گونه وجود ندارد.

البته یک بخش از بازار مسکن تابع تورم است؛ یعنی وقتی سطح قیمت ها افزایش می‌یابد بازار مسکن نیز هم دچار تورم ناشی از افزایش هزینه‌ها می‌شود، با توجه به شرایط تورمی جامعه افزایش قیمت دور از انتظار نخواهد بود.

امّا با توجه به تمامی جوانب و شرایط‌ها افزایش قیمت مسکن فعلاً مورد انتظار نیست چون اساساً کشش افزایش قیمت توسط متقاضیان وجود ندارد.

طبق این شرایط انتظار می‌رود افزایش قیمت مسکن آرام و جزیی باشد نه جهش‌گونه.

سرمایه گذاری در بورس:

سرمایه‌گذاران در این بخش توانسته‌اند طی چندین سال به‌طور متوسط سرمایه خود را تا 100 برابر افزایش دهند که این بازدهی خارق‌العاده‌ای است.

ولی این روش سود کردن در بازار بورس، نوسان قیمت سهام است که امروزه نسبت به گذشته رواج بیشتری پیدا کرده است.

دومین روش دریافت سود نقدی تقسیم شده از سوی شرکت سرمایه‌پذیر است. در این روش در پایان هر سال مالی، شرکت‌های بورسی درصدی از سود سالیانه خود را به‌عنوان سود نقدی بین سهام دارانشان تقسیم می‌کنند.

تمامی آمار و ارقام حاکی از این است که بازار بود در طی چند سال گذشته توانسته است سود خوبی عاید سرمایه‌گذاران خود کند و با یک محاسبه سرانگشتی می‌توان گفت 2 دارایی طلا و بورس در چندین سال گذشته توانسته‌اند فقط بر غول تورم فایق آیند.

بدون شک فاکتور مهم در سودآوری، داشتن دانش و مهارت در این بازار است. افراد بسیاری نیز وجود داشتند که ضررهای بسیار سنگینی را در این بازار متحمل شده‌اند. اگر در این بازار بدون آگاهی و دانش فعالیت کنید طبیعتاً ریسک زیان خود را بالا برده‌اید.

“قبل از سرمایه‌گذاری در بازار سهام,

روی دانش و توانایی خود در این بازار

 سرمایه‌گذاری کنید.”

نویسنده: شادناز رضوانیان

پیشنهاد

• ما در آکادمی پارسیان بورس با تجربه فعالیت چندین ساله در بازار بورس و برگزاری کلاس‌های آموزش بورس در مشهد به شما پیشنهاد می‌کنیم با استفاده از مشاوره‌های رایگان آشنایی با بورس، اولین گام‌های ورود به بازار بورس را بردارید، برای اطلاع بیشتر و ثبت نام اینجا کلیک کنید.
• امیدواریم که حداکثر استفاده ممکن از این مقاله آموزشی را برده باشید، در صورت تمایل می‌توانید برای ثبت‌نام دوره‌های جامع آنلاین و حضوری از این لینک اقدام کنید.
• آکادمی تخصصی پارسیان بورس « مرکز برگزاری کلاس بورس در مشهد »